เริ่มเผยแพร่
ปรับปรุงล่าสุด
ในแผงยาคุม “ยาส” จะมีเม็ดยาอยู่ 28 เม็ด ซึ่งถูกจัดแบ่งเป็น 4 แถว แถวละ 7 เม็ด
เม็ดสีชมพูในลำดับที่ 1 – 24 ของแผง เป็น “เม็ดยาฮอร์โมน” โดยมีตัวยา Ethinyl estradiol เม็ดละ 0.02 มิลลิกรัม รวมกับ Drospirenone อีกเม็ดละ 3 มิลลิกรัม เหมือนกันทั้ง 24 เม็ด
ส่วนเม็ดสีขาวในลำดับที่ 25 – 28 ของแผง ก็คือ “เม็ดยาหลอก” ที่ไม่มีตัวยาฮอร์โมน หรืออาจเรียกว่า “เม็ดแป้ง” ค่ะ
เมื่อรับประทานตามลำดับไปจนครบทั้ง 28 เม็ด ผู้ใช้ยาคุม “ยาส” ก็จะได้รับฮอร์โมนต่อเนื่องกันใน 24 วันแรก จากนั้นก็จะไม่ได้รับฮอร์โมน หรืออาจเรียกว่าเป็นช่วงปลอดฮอร์โมน ใน 4 วันสุดท้าย
นอกจากจะมีการระบุตัวเลขลำดับ 1 – 28 ไว้ในแผงยาทั้ง 2 ด้านแล้ว ในกล่องยาคุมยังมี “แถบช่วยจำสำหรับวันเริ่มรับประทานยาที่เหมาะสม” เพื่อเอาไว้ไล่ลำดับเม็ดยา โดยเทียบกับวันในสัปดาห์
วิธีรับประทานยาคุม “ยาส” ก็คือ ให้แกะเม็ดยาหมายเลข 1 มารับประทานเป็นเม็ดแรก
และเลือกแถบช่วยจำ ที่ขึ้นต้นด้วยตัวย่อของวันในสัปดาห์ ซึ่งตรงกับวันที่เริ่มรับประทานยาคุมแผงนี้ มาปิดทับคำว่า “Place weekdaysticker here”
จากนั้นก็ใช้ต่อวันละเม็ด เรียงตามตัวเลขลำดับไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะครบทั้ง 28 เม็ด หมดแล้วก็ต่อแผงใหม่ในวันถัดมา
นั่นคือ ไม่ว่าจะเริ่มใช้ยาคุมแผงนี้ตรงกับวันที่เท่าไหร่ในปฏิทิน ก็ให้แกะเม็ดยาหมายเลข 1 ในแผงมาใช้ก่อน โดยสามารถดูตัวเลขจากด้านใดของแผงก็ได้
และสมมุติว่าวันที่รับประทานเม็ดแรกตรงกับวันจันทร์ ก็ให้แกะแถบช่วยจำที่ขึ้นต้นด้วยตัวย่อ “จ.” มาติดทับคำว่า “Place weekdaysticker here” ซึ่งอยู่ด้านบนของแผง ในด้านที่เห็นเม็ดยา
ลำดับของตัวเลขในแผงด้านที่เห็นเม็ดยาจะเรียงจากซ้ายไปขวาเช่นเดียวกับลำดับของวันในแถบช่วยจำ ในขณะที่ตัวเลขในแผงด้านที่ไม่เห็นเม็ดยาจะเรียงจากขวาไปซ้าย
ในการติดแถบช่วยจำ จึงต้องระวังว่าจะไม่ติดไว้ผิดด้านนะคะ เพราะอาจสับสนและแกะเม็ดยามาใช้ผิด โดยเฉพาะในแถวสุดท้ายซึ่งมีทั้งเม็ดยาฮอร์โมนและเม็ดยาหลอกอยู่ในแถวเดียวกัน
แม้ว่าผู้ใช้ยาคุม “ยาส” อาจเลือกที่จะไม่ติดแถบช่วยจำก็ได้ เพราะการเรียงลำดับตามตัวเลข 1 – 28 ก็เพียงพอที่จะช่วยให้มั่นใจว่า จะไม่เผลอแกะเม็ดยาหลอกมาใช้สลับกับเม็ดยาฮอร์โมนแล้ว
แต่ถ้าเลือกที่จะใช้ และมีการไล่ลำดับเม็ดยาเทียบกับวันในแถบช่วยจำด้วยทุกครั้ง ก็จะป้องกันการรับประทานซ้ำซ้อนโดยไม่ตั้งใจ และยังตรวจสอบได้ว่าลืมรับประทานยาคุมหรือเปล่า
ยกตัวอย่างเช่น ถ้าเริ่มยาคุมแผงนี้ในวันจันทร์ และได้ใช้ต่อเนื่องมาระยะหนึ่ง แต่ในวันเสาร์เกิดสับสนว่าอาจว่าลืมรับประทานยาคุม เมื่อหยิบแผงยามาดูแล้วเห็นว่ามีการรับประทานยาคุมไป 13 เม็ด ก็ยังบอกได้ยากว่ามีการรับประทานยาคุมในวันเสาร์ไปแล้วหรือยัง
แต่ถ้าติดแถบช่วยจำถูกต้อง นั่นคือ ใช้แถบที่ขึ้นต้นด้วยตัวย่อ “จ.” ก็สามารถไล่ลำดับได้ว่ามีเม็ดยาที่ตรงกับช่อง “ส.” อยู่ในลำดับที่รอใช้หรือเปล่า เมื่อไม่เห็น ก็เป็นไปได้ว่ารับประทานไปแล้ว และไม่ต้องแกะเม็ดอื่นมารับประทานซ้ำซ้อนอีก
หรือถ้ากำลังจะรับประทานยาคุมในวันเสาร์ แต่เมื่อไล่ลำดับกับแถบช่วยจำ กลับเห็นเม็ดยาในช่อง “ศ.” ยังตกค้างอยู่แผง ก็แสดงว่าน่าจะลืมรับประทานยาคุมในวันศุกร์ จึงต้องแกะทั้งเม็ดยาหมายเลข 12 และ 13 มารับประทานพร้อมกัน
จะเห็นได้ว่า ถ้าผู้ใช้สนใจเพียงการเรียงตามตัวเลข ก็อาจไม่รู้ว่าเม็ดยาหมายเลข 12 ควรถูกใช้ตั้งแต่วันศุกร์ จึงอาจพลาดการใช้ยาคุมไป 1 วัน หากไม่ได้ติดแถบช่วยจำไว้ตรวจสอบ
หากรับประทานถูกต้องและไม่มีการตั้งครรภ์ ประจำเดือนของผู้ใช้ยาคุม “ยาส” จะมาในช่วงที่เป็นเม็ดยาหลอก โดยมักจะมาตรงกับเม็ดยาหมายเลข 27 – 28 ของแผง หรืออาจคลาดเคลื่อนจากนั้นเล็กน้อย
และเพื่อให้มีผลคุมกำเนิดที่ต่อเนื่องกัน ใช้แผงเดิมครบ 28 เม็ดแล้วก็ให้ต่อยาคุมแผงใหม่ในวันถัดมา โดยไม่ต้องรอให้ประจำเดือนหมดก่อนค่ะ
ซึ่งจะต้องเริ่มจากเม็ดยาหมายเลข 1 เป็นลำดับแรกของแผงเหมือนเดิมนะคะ
และอย่าลืมติดแถบช่วยจำตามวันที่เริ่มใช้ โดยมีข้อควรสังเกตว่า ถ้ารับประทานถูกต้องและครบถ้วน วันที่เริ่มเม็ดแรกของแต่ละแผงจะตรงกับวันเดียวกันของสัปดาห์ เช่น ถ้าเริ่มเม็ดแรกของแผงเดิมในวันจันทร์ วันที่ต่อยาคุมแผงใหม่ ก็ควรจะตรงกับวันจันทร์เช่นกัน