“ยาสมิน” (Yasmin) เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมแบบ 21 เม็ด ซึ่งทุก ๆ เม็ดจะมีฮอร์โมนเอสโตรเจน Ethinyl estradiol เม็ดละ 0.03 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนโปรเจสติน Drospirenone เม็ดละ 3 มิลลิกรัม
และเช่นเดียวกับยาคุมแบบ 21 เม็ดส่วนใหญ่ ในแผงของ “ยาสมิน” จะระบุ “ตัวย่อของวันในสัปดาห์” ไว้ เพื่อให้ผู้ใช้แกะเม็ดยามารับประทานตามวัน ซึ่งหากมีการตรวจสอบเช่นนี้ทุกครั้ง ก็จะป้องกันการรับประทานซ้ำซ้อนโดยไม่ตั้งใจ หรือช่วยให้แก้ไขได้เร็วเมื่อลืมรับประทานยา
แต่แม้จะใช้ผิดเม็ด หรือรับประทานย้อนศร ก็ไม่ได้ลดประสิทธิภาพของยาคุมนะคะ เนื่องจากทุกเม็ดในแผงของ “ยาสมิน” มีตัวยาเหมือนกันหมดนั่นเอง
ดังนั้น แม้ว่าจะแกะมาใช้ผิดตำแหน่ง แต่ก็ถือว่ามีการรับประทานยาคุมในวันนั้นไปแล้ว จึงไม่ต้องแกะเม็ดยาในตำแหน่งที่ถูกต้องมารับประทานซ้ำไปอีก
อย่างไรก็ตาม ลำดับเม็ดยาที่ต้องใช้หลังจากนี้ จะไม่ตรงตามวันที่รับประทานแล้ว ดังนั้น เพื่อลดความสับสนที่อาจนำไปสู่การใช้ที่ผิดพลาด แนะนำให้ข้ามเม็ดยาที่ไม่ตรงวันไปก่อน แล้วใช้เม็ดยาในลำดับถัดไปที่ตรงกันแทน
เมื่อถึงวันที่ไม่มีเม็ดยาอยู่ในแผง (เนื่องจากถูกแกะออกไปผิดตำแหน่งก่อนหน้านี้) จึงค่อยนำเม็ดยาที่ถูกข้ามไปมาใช้ค่ะ
ตัวอย่างที่ 1 : รับประทานยาคุมย้อนศร
ผู้ที่เริ่มใช้ยาคุมแผงนี้ในวันพุธ ก็จะแกะเม็ดยา “พ” มาใช้เป็นลำดับแรก และวันต่อมา ซึ่งตรงกับวันพฤหัสบดี ก็ต้องแกะเม็ดยา “พฤ” มาใช้เป็นลำดับที่ 2
จากนั้นก็ใช้ต่อวันละเม็ด ตามลำดับดังกล่าว ไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะหมดแผง
ในกรณีที่มีการใช้ย้อนศร โดยแทนที่จะแกะเม็ดยา “พฤ” มาใช้เป็นลำดับที่ 2 กลับแกะเม็ดยา “อ” (ซึ่งหากใช้ถูกต้องตามลำดับ จะตรงกับวันอังคาร และเป็นเม็ดยาลำดับที่ 21 ของแผง) มาใช้แทน
แม้จะใช้ผิดเม็ด แต่ก็ถือว่ามีการรับประทานยาคุมสำหรับวันนั้นไปแล้ว และมีประสิทธิภาพไม่แตกต่างกัน จึงไม่ต้องแกะเม็ดยา “พฤ” มาใช้ซ้ำอีกนะคะ
แต่ในวันถัดมา ซึ่งตรงกับวันศุกร์ หากจะแกะเม็ดยาตามลูกศรในลำดับเดิม นั่นคือ ต่อจากเม็ดวันพุธไปด้านขวา ก็จะเป็นเม็ดยา “พฤ” หรือถ้าจะแกะย้อนศรต่ออีก นั่นคือ ต่อจากเม็ดวันอังคารไปด้านซ้าย ก็จะเป็นเม็ดยา “จ” ซึ่งไม่ตรงกับวันที่ใช้จริงทั้งคู่ และอาจทำให้สับสน โดยเฉพาะเมื่อใช้ผิดลำดับเช่นนี้ไปเรื่อย ๆ
จึงแนะนำให้ใช้ตามลูกศร แต่ข้ามเม็ดยา “พฤ” ที่ไม่ตรงวันไปก่อน ไปรับประทานเม็ดยา “ศ” ในวันศุกร์ได้เลย แล้วใช้ต่อตามลำดับนี้ไปเรื่อย ๆ ค่ะ
หลังจากที่ใช้เม็ดยา “จ” ไปแล้วในวันจันทร์ โดยถือเป็นเม็ดยาลำดับที่ 20 ของแผง ในวันถัดมา ซึ่งตรงกับวันอังคาร จะไม่มีเม็ดยา “อ” เหลืออยู่แล้ว เนื่องจากถูกแกะไปใช้ผิดตำแหน่งก่อนหน้านี้
แต่มีเพียงเม็ดยา “พฤ” ที่ถูกข้ามไปในตอนแรก ที่ยังเหลือตกค้างอยู่ในแผง ก็ให้นำมารับประทานได้เลยนะคะ
จากนั้นก็เว้นว่างในวันพุธ – พฤหัสบดี – ศุกร์ – เสาร์ – อาทิตย์ – จันทร์ – อังคาร เพื่อเป็นช่วงปลอดฮอร์โมนให้ประจำเดือนมา เว้นว่างครบ 7 วันแล้วจึงต่อแผงใหม่ในวันพุธเหมือนเดิมค่ะ
ตัวอย่างที่ 2: แกะเม็ดยามาใช้ผิดลำดับ
สมมติว่าเริ่มใช้ยาคุมแผงนี้ในวันพุธ โดยแกะเม็ดยา “พ” ในแถวแรกมาใช้ก่อน และใช้ต่อเนื่องตามลำดับไปถึงวันอาทิตย์ รวมเป็น 5 วันแล้ว
ในวันจันทร์ ก็ควรจะแกะเม็ดยา “จ” ในแถวที่สองมารับประทานเป็นลำดับที่ 6
ในกรณีที่แกะเม็ดยาผิดตำแหน่ง โดยนำเม็ดยา “ส” ในแถวที่สามมาใช้แทน (ซึ่งหากใช้ถูกต้องตามลำดับเดิม เม็ดนี้ควรเป็นเม็ดยาลำดับที่ 18 ของแผง)
ถือว่ามีประสิทธิภาพไม่แตกต่างไปจากการใช้ตามลำดับที่ถูกต้องนะคะ จึงไม่ต้องแกะเม็ด “จ” มารับประทานซ้ำอีก
แต่เพื่อไม่ให้สับสนเมื่อต้องใช้ในวันต่อ ๆ ไป แนะนำว่าในวันถัดมา ซึ่งเป็นวันอังคาร ให้ย้อนกลับไปที่ลำดับเดิม โดยข้ามเม็ดยา “จ” ไปก่อน แล้วใช้เม็ด “อ” ที่ตรงกับวัน
จากนั้นก็ใช้ต่อตามลำดับดังกล่าว วันละเม็ด ไปเรื่อย ๆ ค่ะ
เมื่อถึงวันเสาร์ที่จะต้องใช้เม็ดยา “ส” ในแถวที่ 3 ซึ่งไม่มีเม็ดยาเหลืออยู่ในแผง เพราะถูกแกะไปใช้ผิดที่ช่วงที่ผ่านมา ก็ให้แกะเม็ดยา “จ” ในแถวสอง ที่ถูกข้ามไป มาใช้แทนได้เลย
จากนั้น ก็ใช้เม็ดยา “อา”, “จ” และ “อ” ที่เหลือในแถวแรก ต่อวันละเม็ด ในวันอาทิตย์, จันทร์ และอังคาร ตามลำดับ หมดแผงเดิมแล้วจึงเว้นว่าง 7 วันก่อนเริ่มใช้แผงใหม่
