“มินิดอซ” (Minidoz) เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมแบบ 28 เม็ดที่เป็น Extended-cycle 24/4 regimen หรือเรียกง่าย ๆ ว่ายาคุมสูตร 24/4
โดย 24 เม็ดแรกที่มีสีเหลืองคือเม็ดยาฮอร์โมน ซึ่งมีตัวยาฮอร์โมนเอสโตรเจน Ethinyl estradiol เม็ดละ 0.015 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนโปรเจสติน Gestodene 0.060 มิลลิกรัม
ส่วน 4 เม็ดสุดท้ายที่มีสีขาวคือเม็ดยาหลอก ซึ่งไม่ได้มีตัวยาสำคัญใด ๆ
เมื่อรับประทานยาคุม “มินิดอซ” เรียงตามลำดับ ก็จะทำให้ผู้ใช้ได้รับฮอร์โมนติดต่อกันในช่วง 24 วันแรก และมีช่วงปลอดฮอร์โมนใน 4 วันสุดท้ายของแผงนั่นเอง
ยาคุม “มินิดอซ” จะมีตัวเลขลำดับการใช้ 1 – 28 ระบุไว้ในแผงด้านที่ไม่เห็นเม็ดยา
ส่วนด้านที่เห็นเม็ดยาจะมีลูกศรระบุทิศทาง โดยใช้ร่วมกับการติดแถบสติกเกอร์ที่ระบุตัวย่อของวันในสัปดาห์ ไว้ที่ส่วนบนแผง เพื่อช่วยให้ง่ายต่อการตรวจสอบประจำวัน
ถ้ารับประทาน “มินิดอซ” ย้อนศร หรือใช้เม็ดยาผิดตำแหน่ง แล้วทำให้เม็ดยาหลอกถูกนำมาใช้แทนเม็ดยาฮอร์โมน (ใช้เม็ดสีขาวแทนเม็ดสีเหลือง) ก็จะลดประสิทธิภาพในการคุมกำเนิด
จึงต้องแก้ไขด้วยการรับประทานเม็ดยาฮอร์โมน (เม็ดสีเหลือง) ทดแทนที่ขาดไป ให้เร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้
แต่ถ้าใช้เม็ดยาฮอร์โมนสลับตำแหน่งกันเอง (ใช้เม็ดสีเหลืองแทนเม็ดสีเหลือง) หรือใช้เม็ดยาหลอกสลับกัน (ใช้เม็ดสีขาวแทนเม็ดสีขาว) ก็ไม่มีปัญหา เพราะประสิทธิภาพไม่ต่างกัน
จึงไม่ต้องแกะเม็ดยาในตำแหน่งที่ถูกต้องมารับประทานซ้ำอีก
- ตัวอย่างที่ 1 : รับประทานเม็ดยาผิดสี
สมมติว่าผู้ใช้เริ่มรับประทานยาคุมแผงนี้ในวันอังคาร ก็จะติดแถบสติกเกอร์ที่ขึ้นต้นด้วย “อ.” (ตัวย่อของวันอังคาร) ไว้ที่ด้านบนของแผง
ซึ่งวันอังคารสุดท้ายของแผง จะตรงกับเม็ดสีเหลือง (เม็ดยาฮอร์โมน) ในวงกลมเขียว
แต่ถ้ารับประทานผิด โดยแกะเม็ดสีขาว (เม็ดยาหลอก) ในวงกลมม่วงมาใช้แทน ก็จะทำให้ไม่ได้รับฮอร์โมนในวันที่ควรจะได้รับ ซึ่งอาจลดประสิทธิภาพในการคุมกำเนิด
จึงควรแก้ไขด้วยการรับประทานเม็ดที่ถูกต้องทันที หรือเร็วที่สุดเท่าที่จะทำได้
นั่นคือ ถ้ารู้ตัวก่อนที่จะถึงเวลารับประทานยาคุมเม็ดถัดไป ก็ให้แกะเม็ดสีเหลืองในวงกลมเขียวมารับประทานทันทีที่นึกได้ แล้วรอรับประทานเม็ดถัดไปตามเวลาปกติ
หรือถ้าถึงเวลารับประทานยาคุมในวันพุธแล้ว ก็ให้แกะเม็ดสีเหลืองในวงกลมเขียวกับเม็ดถัดไปมารับประทานพร้อมกัน จากนั้นก็รับประทานต่อวันละเม็ดตามปกติ
และเมื่อถึงวันจันทร์สุดท้ายของแผง ซึ่งไม่มีเม็ดสีขาวในวงกลมม่วงอยู่ในแผง เนื่องจากแกะไปใช้แล้วในวันอังคารที่ผ่านมา ก็ให้เว้นว่างในวันนั้นนะคะ
การเว้นว่างดังกล่าว ก็ไม่ต่างจากการรับประทานเม็ดยาหลอก โดยถือเป็นช่วงปลอดฮอร์โมนนั่นเอง
แล้วจึงเริ่มรับประทานยาคุมแผงใหม่ในวันถัดมา ซึ่งจะตรงกับวันอังคารเหมือนแผงเดิมค่ะ
หากรับประทานผิด 1 เม็ด และแก้ไขตามที่กล่าวไปข้างต้น ก็จะมีการขาดยาไม่เกิน 24 ชั่วโมง ซึ่งสำหรับยาคุม “มินิดอซ” หากขาดยาไม่ถึง 48 ชั่วโมง ก็ถือว่ายังมีผลคุมกำเนิดต่อเนื่องนะคะ
- ตัวอย่างที่ 2 : รับประทานผิดเม็ด แต่เป็นสีเดียวกัน
เช่นเดียวกับตัวอย่างข้างต้น นั่นคือ ถ้าผู้ใช้เริ่มรับประทานยาคุมแผงนี้ในวันอังคาร และติดแถบสติกเกอร์ที่ขึ้นต้นด้วย “อ.” (ตัวย่อของวันอังคาร) ไว้ที่ด้านบนของแผง
เนื่องจากการเรียงลำดับของวันในสติกเกอร์ จะเรียงจากซ้ายไปขวา ดังนั้น ลำดับการใช้ยาคุม “มินิดอซ” เมื่อมองจากด้านที่เห็นเม็ดยา ก็จะเรียงจากซ้ายไปขวาเหมือนกันทุกแถว
ถ้ารับประทานผิด โดยในวันอังคารสัปดาห์ที่สามของแผง มีการแกะเม็ดสีเหลือง (เม็ดยาฮอร์โมน) ในวงกลมม่วงมาใช้แทนเม็ดสีเหลือง (เม็ดยาฮอร์โมน) ในวงกลมเขียว
ในกรณีนี้ ไม่มีปัญหาค่ะ เนื่องจากเม็ดยาทั้งสองมีสีเดียวกัน โดยเป็นเม็ดยาฮอร์โมนเหมือนกัน จึงไม่ต้องแกะเม็ดยาในตำแหน่งที่ถูกต้องมารับประทานซ้ำอีก
ในวันพุธ, พฤหัสบดี, ศุกร์, เสาร์ และอาทิตย์ ก็ให้รับประทานเม็ดสีเหลืองให้ตรงตามวันที่ระบุไว้ในสติกเกอร์ เพื่อให้สามารถตรวจสอบประจำวันได้ง่าย
แต่เมื่อถึงวันจันทร์ ซึ่งไม่มีเม็ดสีเหลืองในวงกลมม่วงอยู่ในแผง เนื่องจากแกะไปใช้แล้วในวันอังคารที่ผ่านมา ก็ให้แกะเม็ดสีเหลืองในวงกลมเขียวมาใช้แทน
จากนั้น ก็รับประทานเม็ดยาในแถวที่ 4 ต่อตามลำดับปกตินะคะ
และในกรณีที่รับประทานเม็ดสีขาวแทนเม็ดสีขาวด้วยกัน เช่น ในวันศุกร์สุดท้ายของแผง แทนที่จะรับประทานเม็ดสีขาวในวงกลมเขียว ก็กลับรับประทานผิด โดยแกะเม็ดสีขาวในวงกลมม่วงมารับประทานแทน
ก็ไม่มีปัญหา และสามารถแก้ไขในลักษณะเดียวกันได้ค่ะ เช่น ในวันเสาร์และอาทิตย์ ก็รับประทานเม็ดสีขาวให้ตรงตามวันที่ระบุไว้ในสติกเกอร์
ส่วนวันจันทร์สุดท้าย ซึ่งไม่มีเม็ดสีขาวในวงกลมม่วงอยู่ในแผงแล้ว เนื่องจากถูกแกะไปใช้ในวันศุกร์ที่ผ่านมา ก็ให้แกะเม็ดสีขาวในวงกลมเขียวมารับประทานแทน
