เม็ดยาจำนวน 28 เม็ดในแผงของยาคุม “เอ็กซ์ลูตอน” (Exluton) ถูกจัดเรียงเป็น 4 แถว แถวละ 7 เม็ด
ทุก ๆ เม็ดเป็นเม็ดยาฮอร์โมน ซึ่งมีตัวยา Lynestrenol เม็ดละ 0.5 มิลลิกรัม เหมือนกันทั้งหมด
ในแผงด้านหลังเม็ดยา มีการระบุตัวย่อของวันในสัปดาห์ไว้เป็นภาษาไทย นั่นคือ
- อา ย่อมาจาก วันอาทิตย์
- จ ย่อมาจาก วันจันทร์
- อ ย่อมาจาก วันอังคาร
- พ ย่อมาจาก วันพุธ
- พฤ ย่อมาจาก วันพฤหัสบดี
- ศ ย่อมาจาก วันศุกร์
- ส ย่อมาจาก วันเสาร์
หาก “เอ็กซ์ลูตอน” ที่ใช้ยังเป็นโฉมเดิมอยู่ จะระบุตัวย่อของวันในสัปดาห์ไว้ด้านเดียวกับเม็ดยา แต่วิธีใช้ก็ไม่ต่างกันนะคะ
วิธีรับประทานยาคุม “เอ็กซ์ลูตอน” ก็คือ ให้แกะเม็ดยาที่ระบุตัวย่อตรงกับวันที่ต้องการใช้ มารับประทานวันละเม็ด เรียงตามลำดับไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะครบทั้ง 28 เม็ด หมดแล้วก็ต่อแผงใหม่ในวันถัดมา
ยกตัวอย่างเช่น ถ้าเริ่มรับประทานยาคุมแผงนี้ในวันอังคาร ก็ให้แกะเม็ดยาที่ระบุตัวย่อ “อ” มารับประทานเป็นเม็ดแรก
ในแผงมีเม็ดยา “อ” อยู่ 4 ตำแหน่ง จะเลือกเม็ดใดมาใช้เป็นเม็ดแรกก็ได้ ซึ่งภาพตัวอย่างเป็นการเลือกจากแถวบนสุดมาใช้ก่อนค่ะ
เมื่อรับประทานเม็ดแรกของแผงไปแล้ว ก็ให้ใช้ต่อวันละเม็ด เรียงตามลำดับที่เลือกไว้ ไปเรื่อย ๆ จนครบ 28 เม็ดนะคะ
แม้ว่าทุก ๆ เม็ดในแผงจะมีตัวยาสำคัญเหมือนกัน แต่การแกะเม็ดยาให้ตรงกับวันที่ใช้ ถือเป็นการตรวจสอบประจำวัน ที่ช่วยป้องกันการรับประทานซ้ำซ้อนโดยไม่ตั้งใจ หรือช่วยให้รู้ตัวและแก้ไขได้เร็วเมื่อลืมรับประทาน
ยกตัวอย่างเช่น ถ้าเริ่มยาคุมแผงนี้ในวันอังคาร และได้ใช้ต่อเนื่องมาเรื่อย ๆ จนกระทั่งเลยเวลารับประทานยาคุมในวันศุกร์มาแล้ว แต่ไม่แน่ใจว่าใช้ไปหรือยัง ก็ให้หยิบแผงยามาดูว่ายังมีเม็ดยา “ศ” อยู่ในลำดับที่รอใช้หรือเปล่า ถ้าไม่เห็น ก็เป็นไปได้ว่ารับประทานไปแล้วค่ะ
หากไม่มีการตรวจสอบ อาจแกะเม็ดอื่นมารับประทานซ้ำอีก และได้รับผลข้างเคียงมากขึ้นโดยไม่จำเป็น
หรือถ้ากำลังจะแกะเม็ดยา “ส” มาใช้ในวันเสาร์ แต่กลับเห็นเม็ดยา “ศ” ยังตกค้างอยู่ในแผง ก็แสดงว่าลืมใช้ในวันศุกร์ จึงต้องแกะเม็ด “ศ” และ “ส” มารับประทานพร้อมกัน
อย่างไรก็ตาม ถ้าลืมและรับประทานยาคุม “เอ็กซ์ลูตอน” ช้ากว่าเวลาปกติมากกว่า 3 ชั่วโมง ก็จะไม่มีผลคุมต่อเนื่องแล้ว จึงควรงดมีเพศสัมพันธ์ หรือให้ใช้ถุงยางอนามัยป้องกันไปอีก 2 วัน หรือเท่ากับ 48 ชั่วโมงนับตั้งแต่กลับมารับประทานยาคุมอีกครั้งนะคะ
ยาคุมรายเดือนที่มีเฉพาะฮอร์โมนโปรเจสตินเพียงอย่างเดียว มีผลข้างเคียงเด่น ๆ คือ การมีเลือดออกกะปริบกะปรอย, ประจำเดือนมาไม่ปกติ หรือไม่มีประจำเดือน
จึงเป็นไปได้ที่ผู้ใช้ยาคุม “เอ็กซ์ลูตอน” จะไม่มีประจำเดือนมา หรืออาจมาในช่วงใดของแผงก็ได้ ไม่จำเป็นจะต้องตรงตามรอบปกติเหมือนกับยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมค่ะ
แต่ถ้ารับประทานยาคุมถูกต้องและตรงเวลาสม่ำเสมอ ก็มีความเสี่ยงน้อยมากที่จะตั้งครรภ์ ดังนั้น เมื่อรับประทาน “เอ็กซ์ลูตอน” ติดต่อกันจนครบทั้ง 28 เม็ดแล้ว ก็ให้ต่อยาคุมแผงใหม่ในวันถัดมาได้เลย ไม่ต้องเว้นว่างหรือรอให้ประจำเดือนมาก่อนนะคะ
เมื่อต่อยาคุมแผงใหม่ตรงตามกำหนด ก็จะถือว่ามีผลคุมกำเนิดที่ต่อเนื่องกันทุกวันค่ะ
และมีข้อสังเกตว่า ถ้ารับประทานยาคุมถูกต้องและครบถ้วน วันที่เริ่มเม็ดแรกของแต่ละแผง จะตรงกับวันเดียวกันของสัปดาห์
จากตัวอย่าง ถ้าเม็ดแรกของแผงเดิมตรงกับวันอังคาร เม็ดสุดท้ายของแผงก็จะตรงกับวันจันทร์
วันถัดมา ซึ่งต้องเริ่มเม็ดแรกของแผงใหม่ จึงตรงกับวันอังคาร เหมือนการใช้แผงเดิมนั่นเอง
