จะสามารถหยุดรับประทานได้เลยมั้ยถ้ายังใช้ยาคุมไม่หมดแผง หากมีเพศสัมพันธ์หลั่งในไปแล้วก่อนหน้านี้จะเสี่ยงต่อการตั้งครรภ์หรือเปล่า และประจำเดือนจะมาเมื่อไหร่หลังหยุดใช้ยาคุม
อาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดหรือเวียนศีรษะ เป็นผลข้างเคียงที่อาจพบได้จากการใช้ยาเม็ดคุมกำเนิด โดยเฉพาะยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมที่มีปริมาณเอสโตรเจนสูง
โดยมักจะพบในช่วงแรก ๆ ที่เริ่มใช้ และดีขึ้นเมื่อรับประทานยาคุมต่อเนื่องกันไปแล้วระยะหนึ่ง
แม้ว่าการรับประทานในเวลาก่อนนอนจะช่วยให้ผู้ใช้ส่วนใหญ่ทนผลข้างเคียงดังกล่าวได้ดี แต่ก็อาจมีผู้ใช้บางรายที่ไม่สามารถทนผลข้างเคียงที่มี และต้องการหยุดใช้ทันทีที่ทำได้
ซึ่งมีข้อควรระวัง หรือคำแนะนำเพิ่มเติม ในกรณีที่ต้องการหยุดยาคุมกลางแผง ดังนี้ค่ะ
สำหรับยาคุม 21 เม็ด และยาคุม 28 เม็ดที่มีทั้งเม็ดยาฮอร์โมนและเม็ดยาหลอกอยู่ในแผง ซึ่งเป็นยาคุมที่ใช้การยับยั้งการตกไข่เป็นกลไกหลักเพื่อป้องกันการตั้งครรภ์
ในกรณีที่เริ่มรับประทานยาคุมแผงนี้อย่างถูกต้อง เช่น ใช้เป็นยาคุมแผงแรก โดยเริ่มรับประทานภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือน (สำหรับ “สลินดา” และ “ไคลรา” ผู้ผลิตแนะนำให้เริ่มรับประทานยาคุมแผงแรกในวันแรกที่ประจำเดือนมา ส่วน “ไมโครไกนอน 30 ทว. ผู้ที่เริ่มใช้แผงแรกจะต้องพิจารณาว่า ได้รับประทานเม็ดยาฮอร์โมนทันภายใน 5 วันแรกของการมีประจำเดือนหรือเปล่า) หรือต่อยาคุมแผงนี้ตามกำหนด หากเป็นการใช้ต่อเนื่องกันมา
ถ้ารับประทานเม็ดยาฮอร์โมนในยาคุมแผงนี้ติดต่อกันครบ 7 วันแล้วก่อนที่จะหยุดใช้ ก็ถือว่าการมีเพศสัมพันธ์ในช่วงที่ผ่านมา มีความเสี่ยงน้อยมากที่จะตั้งครรภ์ จึงไม่จำเป็นจะต้องรับประทานยาคุมฉุกเฉินนะคะ
แต่ถ้าหยุดก่อนที่จะได้ใช้เม็ดยาฮอร์โมนในแผงนี้ติดต่อกันครบ 7 วัน ก็อาจยับยั้งการตกไข่ในรอบนี้ไม่ได้ หากมีเพศสัมพันธ์หลั่งในไปแล้วก็ควรรับประทานยาคุมฉุกเฉินทันทีที่ทำได้ ภายใน 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ หรืออย่างช้าไม่เกิน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ค่ะ
และเมื่อหยุดรับประทานแล้ว ก็จะไม่มีผลยับยั้งไข่ตกจากยาคุมอีกต่อไป ดังนั้น หากไม่ได้คุมกำเนิดด้วยวิธีใดต่อ แต่ยังไม่พร้อมที่จะมีบุตร ก็ควรใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์ เพื่อป้องกันไม่ให้อสุจิเข้าไปผสมกับไข่ที่อาจตกมานั่นเอง
หลังหยุดยาคุมกลางแผง อาจมีเลือดออกกะปริบกะปรอยภายใน 1 สัปดาห์ และอาจทำให้ประจำเดือนในรอบนี้คลาดเคลื่อน โดยมาเร็วหรือช้ากว่าช่วงเวลาที่คาดไว้เดิม แต่มักจะเกิดขึ้นภายใน 4 สัปดาห์หลังหยุดใช้
แต่ถ้ารอจนรับประทานเม็ดยาฮอร์โมนในแผงหมดก่อน จึงค่อยหยุดใช้โดยการไม่ต่อแผงใหม่อีก ประจำเดือนรอบนี้ก็จะมาในช่วงปลอดฮอร์โมนตามปกติ ซึ่งอาจเป็นทางเลือกที่ดีกว่าการหยุดใช้กลางแผง ในกรณีที่ทนผลข้างเคียงจากยาคุมได้นะคะ
ส่วนยาคุม 28 เม็ดที่มีเฉพาะเม็ดยาฮอร์โมนอยู่ในแผง ไม่ได้มีเม็ดยาหลอกเลย เช่น “เอ็กซ์ลูตอน”, “เดลิต้อน” หรือ “ซีราเซท” จะเน้นผลคุมกำเนิดจากกลไกการทำให้มูกที่ปากมดลูกเหนียวข้น เพื่อให้อสุจิผ่านไปได้ยาก ร่วมกับการเปลี่ยนแปลงของเยื่อบุโพรงมดลูก เพื่อให้ไม่เหมาะสมกับการฝังตัวของตัวอ่อน
แต่เนื่องจากผลคุมกำเนิดที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของมูกที่ปากมดลูกมีอายุสั้น จึงต้องรับประทานเม็ดยาฮอร์โมนต่อเนื่องกันทุกวัน ไม่ได้มีช่วงปลอดฮอร์โมนเหมือนกับยาคุมในกลุ่มแรกค่ะ
เมื่อผู้ใช้ต้องการหยุดยาคุมในกลุ่มนี้เมื่อไหร่ ก็สามารถหยุดใช้ได้เลยนะคะ ไม่จำเป็นต้องรอให้หมดแผงก่อน
หากที่ผ่านมารับประทานยาคุมตรงเวลาสม่ำเสมอ หรือรับประทานช้าไม่เกิน 3 ชั่วโมงสำหรับ “เอ็กซ์ลูตอน” และ “เดลิต้อน” หรือไม่เกิน 12 ชั่วโมงสำหรับ “ซีราเซท” ก็ไม่มีปัญหา ไม่ต้องรับประทานยาคุมฉุกเฉินเป็นวิธีป้องกันสำรอง
แต่เมื่อหยุดรับประทานแล้ว ก็จะไม่มีผลป้องกันจากยาคุมอีกต่อไป ดังนั้น หากไม่ได้คุมกำเนิดด้วยวิธีใดต่อ และยังไม่พร้อมที่จะมีบุตร ก็ควรใช้ถุงยางอนามัยทุกครั้งที่มีเพศสัมพันธ์
การมีเลือดออกกะปริบกะปรอย, ประจำเดือนมาไม่ปกติ หรือไม่มีประจำเดือน เป็นผลข้างเคียงที่อาจพบได้ในระหว่างที่ใช้ยาคุมกลุ่มนี้ จึงคาดการณ์ว่าประจำเดือนจะมาเมื่อไหร่ได้ยากกว่ายาคุมที่มีช่วงปลอดฮอร์โมน
อย่างไรก็ตาม ผลดังกล่าวไม่ได้ตกค้างอยู่นาน ดังนั้น ในกรณีที่ไม่มีการตั้งครรภ์ โดยปกติก็จะมีประจำเดือนมาภายใน 4 สัปดาห์หลังจากที่หยุดรับประทานยาค่ะ
