“เอ็กซ์ลูตอน” (Exluton) เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนเดี่ยว โดยมีเฉพาะฮอร์โมนโปรเจสติน Lynestrenol อยู่เม็ดละ 0.5 มิลลิกรัม เหมือนกันทั้ง 28 เม็ด
และเนื่องจากมีตัวยาเหมือนกัน ทุก ๆ เม็ดในแผงของ “เอ็กซ์ลูตอน” จึงมีประสิทธิภาพไม่แตกต่างกันค่ะ แม้จะรับประทานย้อนศร หรือแกะเม็ดยาออกมาใช้ผิดตำแหน่ง ก็ไม่มีปัญหา
แต่เพื่อให้ง่ายต่อการตรวจสอบประจำวัน และมั่นใจได้ว่ามีการใช้ยาคุมอย่างเหมาะสม ก็ควรตรวจสอบ “ตัวย่อของวันในสัปดาห์” ที่ระบุไว้ในแผง และแกะเม็ดยามาใช้ให้ตรงวันนะคะ
ถ้าเผลอรับประทานยาคุม “เอ็กซ์ลูตอน” ย้อนศรไปแล้ว ไม่ต้องแกะเม็ดยาในตำแหน่งที่ถูกต้องมารับประทานซ้ำอีก เนื่องจากการใช้เม็ดยาผิดตำแหน่งไม่ได้ลดประสิทธิภาพของยาคุม การรับประทานซ้ำซ้อนจึงเสี่ยงที่จะได้รับผลข้างเคียงเพิ่มขึ้นโดยไม่จำเป็นค่ะ
ในวันถัดมา ให้ข้ามเม็ดยาที่ไม่ตรงวันไปก่อน แล้วใช้ต่อตามลำดับให้ตรงตามวันที่ใช้จริง
และเมื่อถึงวันที่เคยแกะเม็ดยาออกมาใช้ผิด ซึ่งจะไม่เห็นเม็ดยาอยู่ในแผงแล้ว ก็ให้แกะเม็ดยาที่เคยข้ามไป มารับประทานแทนนะคะ
หลังจากที่ใช้ “เอ็กซ์ลูตอน” จนครบ 28 เม็ดแล้ว ก็ให้ต่อแผงใหม่ในวันถัดมาได้เลยค่ะ
- ตัวอย่างที่ 1
ถ้าเริ่มรับประทานยาคุมแผงนี้ในวันจันทร์ ให้แกะเม็ดยา “จ” มาใช้เป็นลำดับที่ 1 และในวันถัดมา ซึ่งตรงกับวันอังคาร ก็จะต้องแกะเม็ดยา “อ” มาใช้เป็นลำดับที่ 2
จากนั้นก็ใช้ต่อวันละเม็ด ตามลำดับ ไปเรื่อย ๆ จนกว่าจะหมดแผง
แต่ถ้าเผลอรับประทานย้อนศร โดยแกะเม็ดยา “อา” มาใช้ในวันอังคาร ก็ไม่เป็นไรนะคะ ถือว่าในวันอังคารได้มีการรับประทานยาคุมไปเรียบร้อยแล้ว ไม่ต้องแกะเม็ดยา “อ” มารับประทานซ้ำอีก
ในวันพุธ ก็ให้รับประทานไปตามลำดับเดิม แต่ข้ามเม็ดยา “อ” ที่ไม่ตรงวันไปก่อน แล้วใช้เม็ดยา “พ” ซึ่งระบุตัวย่อตรงกับวันที่ใช้จริง
และรับประทานต่อวันละเม็ด ตามลำดับไปเรื่อย ๆ
เมื่อจะต้องใช้เม็ดยา “อา” ในวันอาทิตย์สุดท้าย แต่ไม่มีเม็ดยาที่ต้องการอยู่ในแผง เนื่องจากมีการใช้ผิดในช่วงแรก ก็ให้แกะเม็ดยา “อ” ที่เคยข้ามไป และเป็นเม็ดเดียวที่ยังเหลืออยู่ในแผง มารับประทานแทนได้เลยค่ะ
หลังจากที่ใช้ “เอ็กซ์ลูตอน” ครบ 28 เม็ดแล้ว ก็ให้ต่อแผงใหม่ในวันถัดมา
- ตัวอย่างที่ 2
ถ้าเริ่มรับประทานยาคุมแผงนี้วันจันทร์ ด้วยการใช้เม็ดยา “จ” ในแถวบนสุดเป็นเม็ดแรก และใช้ต่อเนื่องกันไป 12 เม็ดแล้ว โดยยาคุมเม็ดล่าสุดที่ใช้ก็คือเม็ดยา “ศ” ที่รับประทานในวันศุกร์
ในวันถัดมา ซึ่งตรงกับวันเสาร์ ควรจะแกะเม็ดยา “ส” ในแถวที่ 3 มาใช้ ให้ตรงตามลำดับลูกศร แล้วใช้ต่อวันละเม็ด ไปตามลำดับดังกล่าวเรื่อย ๆ จนหมดแผง
หากแกะเม็ดยามาใช้ผิดตำแหน่ง โดยรับประทานเม็ดยา “ส” ในแถวที่ 2 แทน ซึ่งแม้จะระบุตัวย่อตรงตามวันเช่นกัน แต่ไม่สอดคล้องกับลำดับลูกศรที่เรียงไว้
ก็ไม่มีปัญหานะคะ ถือว่าในวันนั้นได้รับประทานยาคุมไปเรียบร้อยแล้ว จึงไม่ต้องแกะเม็ดยา “ส” ที่อยู่ตรงตามลำดับลูกศรมารับประทานซ้ำอีก
อย่างไรก็ตาม เพื่อให้ง่ายต่อการตรวจสอบประจำวัน ในวันถัดมา ซึ่งตรงกับวันอาทิตย์ ควรแกะเม็ดยา “อา” ในแถวที่ 3 ตามลำดับเดิม โดยข้ามเม็ดยา “ส” ไปก่อน เนื่องจากตัวย่อที่ระบุไว้ไม่ตรงกับวันที่จะใช้จริงแล้ว
จากนั้นก็ใช้ต่อวันละเม็ด ตามลำดับลูกศรไปเรื่อย ๆ ค่ะ
เมื่อถึงวันเสาร์ ที่ไม่มีเม็ดยา “ส” ของแถว 2 อยู่ในแผง เนื่องจากถูกแกะไปใช้ผิดตำแหน่งในช่วงที่ผ่านมา ก็ให้แกะเม็ดยา “ส” ของแถว 3 ที่ยังตกค้างอยู่ในแผง มาใช้แทนได้เลย
ส่วนเม็ดยาที่เหลือตามลำดับนั้น ก็ให้รับประทานต่อให้ตรงวัน หมดแผงแล้วก็ต่อแผงใหม่ในวันถัดมา