ยาคุมรายเดือนบางยี่ห้อ จะมีสติกเกอร์ช่วยจำที่ระบุตัวย่อของวันในสัปดาห์ แถมมาข้างในกล่อง โดยให้เลือกแถบสติกเกอร์ที่ขึ้นต้นด้วยวันที่เริ่มรับประทาน มาติดตรงส่วนที่กำหนดไว้ในแผงยา
ซึ่งนอกจากผู้ใช้จะรับประทานยาคุมเรียงตามลูกศรและตัวเลขลำดับที่ระบุไว้ในแผงแล้ว ก็ยังสามารถตรวจสอบวันในแถบสติกเกอร์ว่าตรงกับวันที่ใช้จริงหรือไม่ เพื่อลดความเสี่ยงที่จะรับประทานผิด หรือแก้ไขได้อย่างเหมาะสมหากเกิดปัญหา
ยาคุมที่มีแถบสติกเกอร์ช่วยจำ มีทั้งรูปแบบ 21 เม็ดและ 28 เม็ดนะคะ โดยจะระบุตัวเลขลำดับ 1 – 21 หรือ 1 – 28 ไว้ในแผงตามจำนวนเม็ดยาที่มี ซึ่งตัวเลขอาจอยู่ด้านเดียวกันกับส่วนที่ให้ติดสติกเกอร์ หรืออาจอยู่คนละด้านของแผงยา
แล้วให้ผู้ใช้เริ่มรับประทานจากเม็ดยาหมายเลข 1 และเลือกแถบสติกเกอร์ตามวันที่เริ่มรับประทานมาติดไว้ในแผง เพื่อให้ตรวจสอบประจำวันได้ง่าย
จากนั้นก็เลือกเม็ดยามาใช้วันละเม็ด เรียงตามลำดับไปเรื่อย ๆ จนหมดแผง หากเป็นยาคุมแบบ 21 เม็ด หมดแผงแล้วก็จะเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อยาคุมแผงใหม่ แต่สำหรับยาคุมแบบ 28 เม็ด เมื่อใช้หมดแผงแล้วก็ให้ต่อแผงใหม่ในวันถัดมา
ในบทความนี้ จะแนะนำยาคุมรายเดือน 6 ยี่ห้อที่แถมสติกเกอร์ช่วยจำ ซึ่งมีอยู่ในประเทศไทยในปัจจุบัน และสามารถหาซื้อได้ในร้านยาโดยไม่ต้องใช้ใบสั่งแพทย์ค่ะ
-
“แดฟเน่ 35” (Dafne 35)
“แดฟเน่ 35” เป็นยาคุมแบบ 21 เม็ด สูตรเดียวกับ “ไดแอน-35” (Diane-35) นั่นคือ มีตัวยาฮอร์โมนเอสโตรเจน Ethinyl estradiol เม็ดละ 0.035 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนโปรเจสติน Cyproterone acetate อีกเม็ดละ 2 มิลลิกรัม
จุดเด่นของยาคุมฮอร์โมนรวมสูตรนี้ ก็คือ Cyproterone acetate มีผลต้านแอนโดรเจน จึงช่วยลดปัญหาสิว, หน้ามัน และขนดกได้ดี
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากเป็นยาคุมประเภทฮอร์โมนต่ำ (Low dose pills) แม้จะพบอาการคลื่นไส้, อาเจียน, ปวดศีรษะ, บวมน้ำ หรือการเกิดฝ้า ซึ่งเป็นผลข้างเคียงจากฮอร์โมนเอสโตรเจน น้อยกว่ายาคุมประเภทฮอร์โมนสูง (High dose pills) แต่ก็อาจพบได้มากกว่ายาคุมประเภทฮอร์โมนต่ำมาก (Ultra low dose pills) นะคะ
ทั้งคู่เป็นยานำเข้าจากต่างประเทศเหมือนกัน แต่ “แดฟเน่ 35” จะมีราคาถูกกว่ามาก นั่นคือมีราคาแผงละ 110 – 140 บาทโดยประมาณ จึงอาจเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ที่ต้องการใช้ยานอก ที่เป็นยาคุมสูตรเดียวกับ “ไดแอน-35”
แม้ว่า “ไดแอน-35” โฉมใหม่ และ “แดฟเน่ 35” จะจัดวางเม็ดยาในแผงเป็น 3 แถว โดยแบ่งเป็นแถวละ 7 เม็ดเหมือนกัน แต่ “ไดแอน-35” จะระบุตัวย่อของวันในสัปดาห์ไว้ในแผง โดยให้ผู้ใช้เลือกเม็ดยามารับประทานตามวัน ในขณะที่ “แดฟเน่ 35” จะระบุเป็นตัวเลข 1 – 21 โดยให้เริ่มรับประทานจากเม็ดยาหมายเลข 1 แล้วใช้ต่อวันละเม็ดตามลำดับ ไปจนถึงเม็ดยาหมายเลข 21
แต่ผู้ใช้ “แดฟเน่ 35” ก็สามารถตรวจสอบประจำวันได้ง่าย ไม่ต่างไปจากการใช้ “ไดแอน-35” ค่ะ โดยเลือกแถบสติกเกอร์ที่ขึ้นต้นแถวตรงกับวันที่เริ่มรับประทาน มาติดไว้ตรงส่วนที่กำหนดในแผงยา
และเนื่องจากเป็นยาคุมแบบ 21 เม็ดเหมือนกัน เมื่อรับประทานหมดแผงแล้วก็จะต้องเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อยาคุมแผงใหม่นะคะ
-
“ไซโคลเม็กซ์-20” (Ciclomex-20)
“ไซโคลเม็กซ์-20” เป็นยาคุมแบบ 21 เม็ด สูตรเดียวกับ “เมลลิแอน” (Meliane) นั่นคือ มีตัวยาฮอร์โมนเอสโตรเจน Ethinyl estradiol เม็ดละ 0.020 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนโปรเจสติน Gestodene อีกเม็ดละ 0.075 มิลลิกรัม
จุดเด่นของยาคุมฮอร์โมนรวมสูตรนี้ก็คือการเป็นยาคุมประเภทฮอร์โมนต่ำมาก (Ultra low dose pills) ผลข้างเคียงจากฮอร์โมนเอสโตรเจน ไม่ว่าจะเป็นคลื่นไส้, อาเจียน, ปวดศีรษะ, บวมน้ำ หรือการเกิดฝ้า จึงพบได้น้อย
และแม้ว่า Gestodene จะไม่มีผลในการต้านฤทธิ์แอนโดรเจน แต่เนื่องจากมีการใช้ในขนาดที่ต่ำมาก ผลข้างเคียงเรื่องสิว, หน้ามัน หรือขนดก จึงพบได้น้อยเช่นกัน
นอกจากจะเป็นยาคุมสูตรเดียวกันแล้ว “ไซโคลเม็กซ์-20” ยังเป็นยานำเข้าจากต่างประเทศเช่นเดียวกับ “เมลลิแอน” อีกด้วย แต่มีราคาถูกกว่ามาก นั่นคือ มีราคาแผงละ 90 – 120 บาทโดยประมาณ จึงอาจเป็นทางเลือกที่น่าสนใจสำหรับผู้ที่ต้องการใช้ยานอก ในช่วงที่หาซื้อ “เมลลิแอน” ไม่ได้
แต่ “ไซโคลเม็กซ์-20” มีลักษณะการใช้ต่างไปจาก “เมลลิแอน” และยาคุมสูตรเดียวกันยี่ห้ออื่น ๆ นั่นคือ แทนที่จะระบุตัวย่อของวันในสัปดาห์ไว้ในแผง แล้วให้เลือกเม็ดยามารับประทานตามวัน กลับระบุเป็นตัวเลข 1 – 21 โดยให้เริ่มรับประทานจากเม็ดยาหมายเลข 1 ไปหาเม็ดยาหมายเลข 21
อย่างไรก็ตาม เมื่อติดแถบสติกเกอร์ช่วยจำ ผู้ใช้ “ไซโคลเม็กซ์-20” ก็สามารถเทียบเม็ดยาให้ตรงกับวันที่รับประทานได้เหมือนกัน
และที่ไม่ต่างไปจาก “เมลลิแอน” เลยก็คือ ทั้งคู่เป็นยาคุมแบบ 21 เม็ด ดังนั้น เมื่อรับประทานหมดแผงแล้วจึงต้องเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อยาคุมแผงใหม่ค่ะ
-
มินิดอซ (Minidoz)
“มินิดอซ” เป็นยาคุมแบบ 28 เม็ด สูตร 24/4 นั่นคือ 24 เม็ดแรกของแผงเป็น “เม็ดยาฮอร์โมน” ซึ่งแต่ละเม็ดจะมีตัวยาฮอร์โมนเอสโตรเจน Ethinyl estradiol 0.015 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนโปรเจสติน Gestodene 0.060 มิลลิกรัม ส่วน 4 เม็ดสุดท้ายของแผงจะเป็น “เม็ดยาหลอก” ที่ไม่มีตัวยาสำคัญใด ๆ
แม้จะเป็นยาคุมประเภทฮอร์โมนต่ำมาก (Ultra low dose pills) เหมือนกัน และใช้ตัวยาฮอร์โมนชนิดเดียวกันกับ “ไซโคลเม็กซ์-20” แต่ปริมาณตัวยาฮอร์โมนในแต่ละเม็ดของ “มินิดอซ” ก็ต่ำกว่า โดยถือเป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมที่มีปริมาณฮอร์โมนต่ำที่สุด จึงพบผลข้างเคียงได้น้อยมาก นี่คือจุดเด่นแรกของ “มินิดอซ” นะคะ
นอกจากนี้ การที่มีปริมาณฮอร์โมนต่ำมากและมีช่วงปลอดฮอร์โมนสั้น ๆ ทำให้ระดับฮอร์โมนในช่วงที่ได้รับฮอร์โมนและช่วงที่ปลอดฮอร์โมนไม่แปรปรวนมาก จึงช่วยลดกลุ่มอาการก่อนมีประจำเดือน (Premenstrual syndrome; PMS) เช่น อารมณ์แปรปรวน, หงุดหงิด, ซึมเศร้า, เครียด, ปวดศีรษะ, ปวดประจำเดือน หรือเจ็บคัดตึงเต้านม และลดปัญหาประจำเดือนมามากผิดปกติ ก็เป็นอีกจุดเด่นหนึ่งของ “มินิดอซ” ค่ะ
“มินิดอซ” เป็นยานำเข้าจากต่างประเทศ มีราคาแผงละ 170 – 200 บาทโดยประมาณ
-
ยาส (Yaz)
“ยาส” เป็นยาคุมแบบ 28 เม็ด สูตร 24/4 นั่นคือ 24 เม็ดแรกของแผงเป็น “เม็ดยาฮอร์โมน” ซึ่งแต่ละเม็ดจะมีตัวยาฮอร์โมนเอสโตรเจน Ethinyl estradiol 0.020 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนโปรเจสติน Drospirenone 3 มิลลิกรัม ส่วน 4 เม็ดสุดท้ายของแผงจะเป็น “เม็ดยาหลอก” ที่ไม่มีตัวยาสำคัญใด ๆ
เนื่องจากเป็นยาคุมประเภทฮอร์โมนต่ำมาก (Ultra low dose pills) ทำให้จุดเด่นแรกของ “ยาส” ก็คือ พบผลข้างเคียงจากฮอร์โมนเอสโตรเจนได้น้อย ไม่ว่าจะเป็นคลื่นไส้, อาเจียน, ปวดศีรษะ, บวมน้ำ หรือการเกิดฝ้า
การใช้ Drospirenone เป็นจุดเด่นต่อมาของ “ยาส” เนื่องจากโปรเจสตินชนิดนี้ นอกจากจะมีผลต้านฤทธิ์แอนโดรเจน ช่วยลดปัญหาสิว, หน้ามัน หรือขนดกจากฮอร์โมนแล้ว ยังมีผลขับปัสสาวะอย่างอ่อน ช่วยลดปัญหาน้ำหนักเพิ่มจากการบวมน้ำได้
และเช่นเดียวกับ “มินิดอซ” การที่มีปริมาณฮอร์โมนเอสโตรเจนต่ำมากและมีช่วงปลอดฮอร์โมนสั้น ๆ ทำให้ “ยาส” มีจุดเด่นในการลดกลุ่มอาการก่อนมีประจำเดือน (Premenstrual syndrome; PMS) เช่น อารมณ์แปรปรวน, หงุดหงิด, ซึมเศร้า, เครียด, ปวดศีรษะ, ปวดประจำเดือน หรือเจ็บคัดตึงเต้านม รวมถึงช่วยลดปัญหาประจำเดือนมามากผิดปกติ
“ยาส” เป็นยานำเข้าจากต่างประเทศ มีราคาแผงละ 420 – 460 บาทโดยประมาณ
-
ซินโฟเนีย (Synfonia)
“ซินโฟเนีย” เป็นยาคุมสูตรเดียวกันกับ “ยาส” จึงมีจุดเด่นเช่นเดียวกันนะคะ
อย่างไรก็ตาม แม้ทั้งคู่จะเป็นยานำเข้าจากต่างประเทศเหมือนกัน แต่ “ซินโฟเนีย” ก็มีราคาถูกกว่า นั่นคือมีราคาแผงละ 350 – 390 บาทโดยประมาณ จึงอาจเป็นทางเลือกหนึ่งสำหรับผู้ที่ต้องการใช้ยาคุมสูตรเดียวกับ “ยาส” และเป็นยานอกเหมือนกัน แต่มีราคาย่อมเยากว่า
-
สลินดา (Slinda)
“สลินดา” เป็นยาคุมแบบ 28 เม็ด สูตร 24/4 นั่นคือ 24 เม็ดแรกของแผงเป็น “เม็ดยาฮอร์โมน” ซึ่งแต่ละเม็ดจะมีตัวยาโปรเจสติน Drospirenone 4 มิลลิกรัม ส่วน 4 เม็ดสุดท้ายของแผงจะเป็น “เม็ดยาหลอก” ที่ไม่มีตัวยาสำคัญใด ๆ
การที่มีเฉพาะฮอร์โมนโปรเจสติน ทำให้ “สลินดา” ต่างไปจากยาคุมสูตร 24/4 ยี่ห้ออื่น ๆ ที่มีทั้งฮอร์โมนเอสโตรเจนและฮอร์โมนโปรเจสติน จุดเด่นแรกของ “สลินดา” จึงได้แก่การที่มีผลข้างเคียงน้อยกว่ายาคุมชนิดฮอร์โมนรวม แม้ว่าอาจพบอาการคลื่นไส้ อาเจียน ปวดท้อง ปวดตึงเต้านม หรือปวดศีรษะได้ แต่ก็ไม่รุนแรงนัก สามารถใช้ในผู้ที่ต้องหลีกเลี่ยงฮอร์โมนเอสโตรเจน หรือทนผลข้างเคียงจากฮอร์โมนเอสโตรเจนไม่ได้เลย
นอกจากจะไม่มีปัญหาเรื่องฝ้าจากฮอร์โมนเอสโตรเจนแล้ว Drospirenone ยังเป็นโปรเจสตินที่มีผลต้านสิวและต้านการบวมน้ำ จึงเป็นอีกจุดเด่นหนึ่งของ “สลินดา” สำหรับผู้ที่กังวลเรื่องสิว, ฝ้า หรือน้ำหนักที่อาจเพิ่มขึ้นจากการใช้ยาคุม
และการที่มี “เม็ดยาหลอก” อยู่ในแผง ทำให้ “สลินดา” มีช่วงปลอดฮอร์โมน จึงคาดการณ์ได้ง่ายว่าประจำเดือนน่าจะมาในช่วงที่เป็น “เม็ดยาหลอก” นี่ถือเป็นจุดเด่นซึ่งต่างไปจากยาคุมชนิดฮอร์โมนเดี่ยวยี่ห้ออื่น ๆ ที่ทุกเม็ดในแผงเป็น “เม็ดยาฮอร์โมน” ทำให้คาดการณ์ได้ยากว่าประจำเดือนจะมาในช่วงใดของแผง
แต่ผู้ใช้ “สลินดา” ก็ยังอาจพบปัญหาเลือดออกกะปริบกะปรอย, ประจำเดือนมาไม่ปกติ หรือไม่มีประจำเดือนได้นะคะ ซึ่งเป็นผลข้างเคียงเด่น ๆ ของยาคุมชนิดฮอร์โมนเดี่ยวนั่นเอง
“สลินดา” เป็นยานำเข้าจากต่างประเทศ มีราคาแผงละ 290 – 330 บาทโดยประมาณค่ะ
