ผู้ที่ใช้ “จัสติมา” ถ้าไปเที่ยวหรือไปต่างจังหวัด แล้วลืมนำยาคุมมาด้วย ทำให้ไม่ได้กินยาคุมไป 1 วัน ควรจะแก้ไขอย่างไรดี
“จัสติมา” (Justima) เป็นยาคุมฮอร์โมนรวมแบบ 21 เม็ด ซึ่งแต่ละเม็ดจะมีฮอร์โมนเอสโตรเจน Ethinyl estradiol 0.03 มิลลิกรัม และฮอร์โมนโปรเจสติน Drospirenone 3 มิลลิกรัม
หากไปเที่ยว หรือไปต่างจังหวัด แล้วลืมนำยาคุมมาด้วย เพื่อให้มีผลคุมกำเนิดต่อเนื่อง แนะนำให้ซื้อแผงใหม่มาใช้แทนแผงที่ลืมนะคะ
หากเป็นไปได้ ควรใช้ยาคุมยี่ห้อเดิม หรือใช้ยี่ห้ออื่นที่เป็นสูตรเดียวกัน (สามารถอ่านเพิ่มเติมได้จากบทความเรื่อง หาซื้อ Justima ไม่ได้ …จะใช้อะไรแทน?!?) เพื่อให้ยังคงมีผลต้านสิวและต้านการบวมน้ำเหมือนเดิม และลดปัญหาเลือดออกกะปริบกะปรอยจากการเปลี่ยนไปใช้ยาคุมที่มีระดับฮอร์โมนต่างกันค่ะ
และเนื่องจากทุก ๆ เม็ดในแผงของ “จัสติมา” จะมีตัวยาเหมือนกันทั้งหมด จึงสามารถแกะเม็ดยาให้ตรงกับวันที่ต้องการใช้ได้เลยนะคะ
ซึ่งในกรณีที่ขาดยาไปแล้ว 1 วัน ก็ให้รับประทานเม็ดของวันที่ยังไม่ได้ใช้ทันทีที่ทำได้ แล้วรอรับประทานเม็ดยาประจำวันต่อไปตามปกติ
ยกตัวอย่างเช่น ถ้าเริ่มรับประทานเม็ดแรกของแผงในวันอังคาร และใช้ต่อเนื่องไปจนถึงวันอังคารถัดมา รวมเป็น 8 วันแล้ว แต่ในวันพุธไม่ได้รับประทานต่อ เนื่องจากไม่ได้นำยาคุมติดตัวไปต่างจังหวัดด้วย และยังไม่ได้หาซื้อแผงใหม่มาใช้แทน
เมื่อซื้อยาคุมแผงใหม่ในวันพฤหัสบดีแล้ว ก็ให้แกะเม็ดวันพุธมารับประทานทันที แล้วรอรับประทานเม็ดวันพฤหัสบดีตามเวลารับประทานยาคุมปกติ
หรือจะรับประทานทั้งเม็ดวันพุธและเม็ดวันพฤหัสบดี พร้อมกันในเวลารับประทานยาคุมประจำวันพฤหัสบดีก็ได้ค่ะ แต่การรับประทานยาคุม 2 เม็ดพร้อมกัน อาจทำให้รู้สึกคลื่นไส้ อาเจียน ปวดหรือเวียนศีรษะมากขึ้น
ส่วนวันศุกร์และวันถัด ๆ ไป ก็ให้รับประทานยาคุมต่อวันละเม็ดตามเวลาปกติเหมือนเดิมนะคะ
ซึ่งสำหรับ “จัสติมา” ในกรณีที่มีผลคุมกำเนิดจากยาคุมแผงที่ลืมอยู่ก่อนแล้ว การขาดยาต่อเนื่องกันไม่ถึง 48 ชั่วโมง1,2 หรือไม่ถึง 72 ชั่วโมง3,4 นับจากเวลาที่ควรใช้จริง ยังถือว่ามีผลคุมกำเนิดต่อเนื่อง จึงมีเพศสัมพันธ์ได้ตามปกติโดยไม่จำเป็นจะต้องใช้วิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ ร่วมด้วย
โดยสามารถใช้ยาคุมแผงนี้ไปเรื่อย ๆ จนหมดแผงเลยก็ได้ จากนั้นก็เว้นว่าง 7 วัน แล้วจึงซื้อยาคุมแผงใหม่มาใช้ต่อ
ส่วนยาคุมแผงที่ลืมนำมาด้วย ก็เก็บไว้เป็นแผงสำรอง เพื่อใช้ทดแทนในกรณีที่ทำยาคุมหล่นหาย หรือถ้าอาเจียนหลังรับประทาน
แต่การขยายช่วงเวลาที่ได้รับฮอร์โมนให้นานขึ้นดังกล่าว ก็จะทำให้ประจำเดือนเลื่อนช้าออกไป อีกทั้งวันที่เริ่มรับประทานยาคุมแผงถัดไปอาจไม่ตรงกับที่คาดไว้เดิม
เพื่อไม่ให้สิ้นเปลืองค่ายาคุมจนเกินจำเป็น และวันที่เริ่มยาคุมแผงถัดไปก็จะยังคงตรงตามกำหนดเดิม จึงอาจเลือกที่จะรับประทานยาคุมแผงนี้ต่อจากแผงเดิมจนครบ 21 วัน แล้วก็เว้นว่าง 7 วันเพื่อเป็นช่วงปลอดฮอร์โมนตามปกติ
หลังจากที่เว้นว่างครบ 7 วัน ก็ให้ใช้ยาคุมเม็ดที่เหลือในแผงนี้ต่อ หมดแผงนี้แล้วจึงย้อนไปใช้ยาคุมแผงเดิมที่ลืม โดยใช้ต่อไปเรื่อย ๆ จนหมดแผง ซึ่งจำนวนเม็ดยาที่เหลืออยู่จากทั้ง 2 แผง เมื่อนับรวมกันแล้วก็จะครบ 21 เม็ดพอดี
แล้วจึงเว้นว่าง 7 วันเป็นช่วงปลอดฮอร์โมนอีกครั้ง จากนั้นก็ซื้อยาคุมแผงใหม่มาใช้ต่อได้เลย
จะเห็นได้ว่าการใช้ยาคุมต่อเนื่องกันในลักษณะที่แนะนำไปนี้ จะทำให้การใช้ยาคุมแต่ละรอบยังคงเป็น 21 วัน และต่อด้วยการเว้นว่าง 7 วันตามปกติ
โดยจะเริ่มเม็ดแรกของแต่ละรอบในวันอังคารเหมือน ๆ กัน ซึ่งช่วยลดความสับสนสำหรับผู้ที่ใช้เคล็ดลับช่วยจำว่า หากใช้ยาคุมถูกต้อง วันที่เริ่มเม็ดแรกของแต่และแผงจะตรงกับวันเดียวกันของสัปดาห์
นอกจากนี้ก็ยังไม่จำเป็นจะต้องทิ้งยาคุมแผงใด ๆ ให้สิ้นเปลืองอีกด้วยค่ะ
เอกสารอ้างอิง
- U.S. Selected Practice Recommendations for Contraceptive Use, 2016.
- FSRH CEU Guidance: Recommended Actions after Incorrect Use of Combined Hormonal Contraception. Faculty of Sexual & Reproductive Healthcare, 2020.
- Selected Practice Recommendations for Contraceptive Use, 3rd edition. Geneva: World Health Organization; 2016.
- Family Planning: A Global Handbook for Providers, 2018 edition.