เริ่มเผยแพร่
ปรับปรุงล่าสุด
ยาคุม “ริต้า” มี 2 รูปแบบ ได้แก่ “ริต้า 21” (Rita 21) ที่เป็นยาคุมแบบ 21 เม็ด และ “ริต้า 28” (Rita 28) ที่เป็นยาคุมแบบ 28 เม็ด
โดยในบทความนี้ จะกล่าวถึง “ริต้า 28” ค่ะ
เนื่องจากกล่องยาคุมทั้ง 2 รูปแบบมีลักษณะคล้ายกัน ผู้ใช้จึงควรตรวจสอบตัวเลข 21 หรือ 28 ที่ระบุไว้ เพื่อให้มั่นใจว่าเป็นรูปแบบที่ตรงกับความต้องการนะคะ
ในแผงของ “ริต้า 28” มีเม็ดยาอยู่ทั้งหมด 28 เม็ด โดยเม็ดยาสีขาวขนาดใหญ่จำนวน 21 เม็ดก็คือ “เม็ดยาฮอร์โมน” ซึ่งมีฮอร์โมนเอสโตรเจน Ethinyl estradiol เม็ดละ 0.03 มิลลิกรัม รวมกับฮอร์โมนโปรเจสติน Desogestrel อีกเม็ดละ 0.15 มิลลิกรัม
ส่วนเม็ดยาสีขาวขนาดเล็กจำนวน 7 เม็ด ก็คือ “เม็ดยาหลอก” ซึ่งเป็นเพียงเม็ดแป้งที่ผู้ผลิตจัดทำมาไว้ให้รับประทานในช่วงปลอดฮอร์โมน เพื่อที่จะได้ใช้ยาคุมต่อเนื่องกันทุกวันโดยไม่ต้องเว้นว่าง
“ริต้า 28” จัดเป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม ประเภทฮอร์โมนต่ำ (Low dose pills) เนื่องจาก “เม็ดยาฮอร์โมน” มีปริมาณ Ethinyl estradiol น้อยกว่า 0.05 มิลลิกรัม ดังนั้น ผลข้างเคียงจากเอสโตรเจน ไม่ว่าจะเป็นอาการคลื่นไส้, อาเจียน, ปวดศีรษะ, บวมน้ำ หรือการเกิดฝ้า ก็จะพบได้น้อยกว่ายาคุมประเภทฮอร์โมนสูง (High dose pills)
ส่วน Desogestrel แม้ว่าจะยังมีฤทธิ์แอนโดรเจนอยู่ แต่ก็ลดลงมากจากโปรเจสตินรุ่นก่อน ผลข้างเคียงเรื่องสิว, หน้ามัน หรือขนดกจากฮอร์โมนจึงพบได้น้อยกว่า
อย่างไรก็ตาม ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมที่มีตัวยาโปรเจสตินเป็น Desogestrel อาจเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ (Venous thromboembolism; VTE) ได้มากกว่า Levonorgestrel, Norethisterone หรือ Norgestimate
ซึ่งการใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมในผู้ที่อยู่ในเกณฑ์อ้วนมาก หรือมีค่าดัชนีมวลกาย (Body mass index; BMI) ตั้งแต่ 30 กิโลกรัมต่อตารางเมตรขึ้นไป มีความเสี่ยงที่จะเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำมากกว่าผู้ที่ไม่ใช้
ดังนั้น แม้จะไม่ถือเป็นข้อห้ามใช้ หากไม่มีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันร่วมด้วย แต่เพื่อความปลอดภัย ก็ควรเพิ่มความระมัดระวังให้มากขึ้น
หรืออาจพิจารณาทางเลือกอื่นแทนการใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม ในผู้ที่มีค่า BMI > 35 kg/m2
นอกจากนี้ ผู้ที่มีโรคประจำตัว, ผู้ที่สูบบุหรี่และมีอายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป, ผู้ที่ต้องการใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น ๆ นอกเหนือจากการคุมกำเนิด ก็ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ด้วยนะคะ
“ริต้า 28” เป็นยาคุมสูตรเดียวกันกับ “มาร์วีลอน 28” (Marvelon 28) แต่ผลิตโดยบริษัทไบโอแลป จำกัด (Biolab co.ltd) และจัดจำหน่ายโดยบริษัทไบโอฟาร์ม เคมิคัลส์ จำกัด (Biopharm chemicals co.ltd) มีราคา 70 – 80 บาทโดยประมาณค่ะ
เอกสารอ้างอิง
- FSRH Guideline: Combined Hormonal Contraception. Faculty of Sexual & Reproductive Healthcare, January 2019. (Amended July 2023)
- U.S. Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use. Centers for Disease Control and Prevention, 2016.
- Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use, 5th edition. World Health Organization, 2015.
