“แทนซี วัน” (Tansy one) เป็นยาคุมฉุกเฉินแบบ 1 เม็ด ซึ่งมีตัวยาลีโวนอร์เจสเทรล (Levonorgestrel; LNG) อยู่เม็ดละ 1.5 มิลลิกรัม
ในเอกสารกำกับยาจะแนะนำว่า “รับประทานยา 1 เม็ด โดยเร็วที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ ภายใน 12 ชั่วโมง และไม่เกิน 72 ชั่วโมง ภายหลังการเพศสัมพันธ์ที่ไม่ได้มีการป้องกันการตั้งครรภ์ หรือมีความผิดพลาดจากการคุมกำเนิด”
และ “หากเกิดการอาเจียนภายใน 3 ชั่วโมงหลังจากรับประทานยา ควรรับประทานยาอีก 1 เม็ดทันที”
การแนะนำให้รับประทานภายใน 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ สอดคล้องกับแนวทางการใช้ยาคุมฉุกเฉินชนิดตัวยาลีโวนอร์เจสเทรล ของคณะอนามัยเจริญพันธุ์และสุขภาวะทางเพศ สหราชอาณาจักร (FSRH)
ในขณะที่แนวทางของศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค สหรัฐอเมริกา (CDC) และ องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้ใช้ยาคุมฉุกเฉินชนิดตัวยาลีโวนอร์เจสเทรลได้หากยังไม่เกิน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ แม้ประสิทธิภาพอาจลดลงตามเวลา โดยเฉพาะเมื่อเกิน 96 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ไปแล้ว
ซึ่งคู่มือการวางแผนครอบครัวที่ใช้ในประเทศไทย จะยึดแนวทางขององค์การอนามัยโลกเป็นมาตรฐานค่ะ
ส่วนกรณีที่อาเจียนหลังรับประทานยาคุมฉุกเฉิน แนวทางของ องค์การอนามัยโลก (WHO) แนะนำให้ใช้ซ้ำเมื่ออาเจียนภายใน 2 ชั่วโมงหลังรับประทานสำหรับยาคุมฉุกเฉินชนิดตัวยาลีโวนอร์เจสเทรลและยาคุมฉุกเฉินชนิดฮอร์โมนรวม หรือภายใน 3 ชั่วโมงหลังรับประทานยาคุมฉุกเฉินชนิดตัวยายูลิพริสทอล อะซีเตท
ในขณะที่แนวทางของ ศูนย์ควบคุมและป้องกันโรค สหรัฐอเมริกา (CDC) และ คณะอนามัยเจริญพันธุ์และสุขภาวะทางเพศ สหราชอาณาจักร (FSRH) กำหนดกรอบเวลาไว้ตรงกันที่ 3 ชั่วโมงไม่ว่าจะรับประทานยาคุมฉุกเฉินชนิดใด
ดังนั้น หากคุณผู้อ่านจำเป็นจะต้องคุมกำเนิดฉุกเฉินด้วย “แทนซี วัน” ก็รับประทานเพียงเม็ดเดียว ให้เร็วที่สุดภายใน 72 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์นะคะ
แต่ถ้าใช้ไม่ทัน แล้วยังไม่เกิน 120 ชั่วโมงหลังมีเพศสัมพันธ์ เมื่อไม่สามารถเลือกใช้วิธีคุมกำเนิดฉุกเฉินอื่น ๆ แทน ก็ยังควรรับประทาน “แทนซี วัน” ในทันทีที่ทำได้ เพราะแม้ว่าประสิทธิภาพอาจลดลง แต่ก็คงดีกว่าไม่ได้ป้องกันใด ๆ เลย
และหากอาเจียนภายใน 2 – 3 ชั่วโมงหลังรับประทาน ยาอาจยังดูดซึมไม่สมบูรณ์ จึงควรซื้อแผงใหม่มาใช้ซ้ำอีกครั้งด้วยค่ะ
อย่างไรก็ตาม แม้ว่ายาคุมฉุกเฉินชนิดตัวยาลีโวนอร์เจสเทรลจะใช้สะดวก หาซื้อได้ง่าย และราคาไม่แพง แต่ประสิทธิภาพก็ต่ำกว่าวิธีคุมกำเนิดมาตรฐานนะคะ การนำมาใช้แทนวิธีคุมกำเนิดปกติ ทำให้เสี่ยงที่จะป้องกันไม่สำเร็จมากกว่าที่ควรเป็น
จึงควรใช้ยาคุมฉุกเฉินเฉพาะกรณีถูกข่มขืน และเมื่อใช้วิธีคุมกำเนิดปกติผิดพลาด ไม่ถูกต้อง หรือมีเหตุฉุกเฉิน เช่น ถุงยางอนามัยรั่วแตก ห่วงอนามัยหลุด ลืมฉีดหรือลืมรับประทานยาคุม
“แทนซี วัน” เป็นยาที่ผลิตโดย Laboratorios Leon Farma, S.A. ในสเปน และนำเข้ามาในประเทศไทยโดย บริษัทเอ็กเซลทิส ประเทศไทย จำกัด (Exeltis Thailand Co.,Ltd.) มีราคาประมาณ 60 – 90 บาทค่ะ
