เริ่มเผยแพร่
ปรับปรุงล่าสุด
ยาคุม “โกวานา” มี 2 รูปแบบ นั่นคือ “โกวานา” (Govana) ที่เป็นแบบ 21 เม็ด และ “โกวานา อีดี” (Govana ED) ที่เป็นแบบ 28 เม็ด ซึ่งในครั้งนี้จะกล่าวถึง “โกวานา อีดี” ที่เป็นยาคุม 28 เม็ดนะคะ
เม็ดยาสีขาวขนาดเล็ก เม็ดที่ 1 – 21 ในแผงของ “โกวานา อีดี” เป็น “เม็ดยาฮอร์โมน” ซึ่งแต่ละเม็ดจะมีฮอร์โมนเอสโตรเจน Ethinyl estradiol 0.030 มิลลิกรัม และฮอร์โมนโปรเจสติน Gestodene 0.075 มิลลิกรัม
ส่วนเม็ดยาสีขาวขนาดใหญ่ เม็ดที่ 22 – 28 ในแผงของ “โกวานา อีดี” เป็น “เม็ดยาหลอก” ซึ่งเป็นเพียงเม็ดแป้ง ไม่ได้มีตัวยาฮอร์โมนใด ๆ ค่ะ
เนื่องจากมีปริมาณ Ethinyl estradiol น้อยกว่า 0.050 มิลลิกรัม จึงถือว่า “โกวานา อีดี” เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม ประเภทฮอร์โมนต่ำ (Low dose pills) ซึ่งผลข้างเคียงจากเอสโตรเจน ไม่ว่าจะเป็นอาการคลื่นไส้, อาเจียน, ปวดศีรษะ, บวมน้ำ หรือการเกิดฝ้า จะพบได้น้อยกว่ายาคุมประเภทฮอร์โมนสูง (High dose pills)
แม้ว่าโปรเจสตินรุ่น 3 อย่าง Gestodene จะยังมีฤทธิ์แอนโดรเจนอยู่ แต่เมื่อมีการใช้ในขนาดที่น้อยมาก จึงพบผลข้างเคียงเรื่องสิว, หน้ามัน หรือขนดกได้น้อยในผู้ที่ใช้ “โกวานา อีดี”
และแม้ว่า Gestodene จะมีผล Antimineralocorticoid เมื่อศึกษาในสัตว์ทดลอง แต่ในมนุษย์ที่ใช้ยาคุมสูตรนี้กลับพบผลดังกล่าวน้อยมากหรือไม่มีเลย จึงไม่จัดเป็นยาคุมที่มีผลต้านการบวมน้ำ
ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมที่มีตัวยาโปรเจสตินเป็น Gestogene อาจเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดได้มากกว่า Levonorgestrel, Norethisterone หรือ Norgestimate
ซึ่งผู้ที่อยู่ในเกณฑ์อ้วนมาก หรือมีค่าดัชนีมวลกาย (Body mass index; BMI) ตั้งแต่ 30 กิโลกรัมต่อตารางเมตรขึ้นไป แม้ไม่มีการห้ามใช้ถ้าไม่มีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ร่วมด้วย แต่ก็ควรเพิ่มความระมัดระวังให้มากขึ้นในการเลือกใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม เพราะเสี่ยงที่จะเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ (Venous thromboembolism; VTE) สูงกว่าผู้ที่ไม่ใช้
หรือพิจารณาทางเลือกอื่นที่ปลอดภัยกว่า โดยเฉพาะถ้ามีค่า BMI > 35 kg/m2
อีกทั้ง ผู้ที่มีโรคประจำตัว, ผู้ที่สูบบุหรี่และมีอายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป, ผู้ที่ต้องการใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น ๆ นอกเหนือจากการคุมกำเนิด ก็ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ด้วยนะคะ
“โกวานา อีดี” เป็นยาคุมสูตรเดียวกันกับ “ไกเนรา อีดี” (Gynera ED) แต่ผลิตภายในประเทศ โดยห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล โรงงานเภสัชกรรมพอนด์เคมีคอล ประเทศไทย (POND’S Chemical Thailand R.O.P.) และจัดจำหน่ายโดยบริษัท มาซา แลบ จำกัด (MASA Lab Co.,Ltd.) มีราคา 90 – 120 บาทโดยประมาณค่ะ
เอกสารอ้างอิง
- FSRH Guideline: Combined Hormonal Contraception. Faculty of Sexual & Reproductive Healthcare, January 2019. (Amended July 2023)
- U.S. Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use. Centers for Disease Control and Prevention, 2016.
- Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use, 5th edition. World Health Organization, 2015.