ยาคุม “โกวานา” (Govana)

                ยาคุม “โกวานา” มี 2 รูปแบบ นั่นคือ “โกวานา” (Govana) ที่เป็นแบบ 21 เม็ด และ “โกวานา อีดี” (Govana ED) ที่เป็นแบบ 28 เม็ด ในครั้งนี้จะกล่าวถึงรูปแบบแรกที่เป็น 21 เม็ดนะคะ

 

                เม็ดยาทั้ง 21 เม็ดในแผงของ “โกวานา” มีตัวยาเหมือนกันทุกเม็ดค่ะ โดยแต่ละเม็ดจะมีฮอร์โมนเอสโตรเจน Ethinyl estradiol 0.030 มิลลิกรัม และฮอร์โมนโปรเจสติน Gestodene 0.075 มิลลิกรัม

 

                “โกวานา” จัดเป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม ประเภทฮอร์โมนต่ำ (Low dose pills) เนื่องจากมีปริมาณ Ethinyl estradiol น้อยกว่า 0.050 มิลลิกรัม ดังนั้น ผลข้างเคียงจากเอสโตรเจน ไม่ว่าจะเป็นอาการคลื่นไส้, อาเจียน, ปวดศีรษะ, บวมน้ำ หรือการเกิดฝ้า จึงพบได้น้อยกว่ายาคุมประเภทฮอร์โมนสูง (High dose pills)

                โปรเจสตินรุ่น 3 จะถูกพัฒนาขึ้นให้มีประสิทธิภาพสูงแต่ลดฤทธิ์แอนโดรเจนลงจากโปรเจสตินรุ่น 2 ซึ่งแม้ว่าฤทธิ์แอนโดรเจนของ Gestodene จะสูงกว่าโปรเจสตินหลายตัว แต่เมื่อมีการใช้ในขนาดที่น้อยมาก ผู้ใช้ “โกวานา” จึงพบผลข้างเคียงเรื่องสิว, หน้ามัน หรือขนดกได้น้อย 

                และแม้ว่า Gestodene จะมีผล Antimineralocorticoid เมื่อศึกษาในสัตว์ทดลอง แต่ในมนุษย์ที่ใช้ยาคุมสูตรนี้กลับพบผลดังกล่าวน้อยมากหรือไม่มีเลย จึงไม่จัดเป็นยาคุมที่มีผลต้านการบวมน้ำ

 

                ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมที่ใช้ตัวยาโปรเจสตินเป็น Gestodene อาจเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดได้มากกว่า Levonorgestrel, Norethisterone หรือ Norgestimate

                ซึ่งผู้ที่อยู่ในเกณฑ์อ้วนมาก หรือมีค่าดัชนีมวลกาย (Body mass index; BMI) ตั้งแต่ 30 กิโลกรัมต่อตารางเมตรขึ้นไป การใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม มีความเสี่ยงที่จะเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ (Venous thromboembolism; VTE) ได้มากกว่าผู้ที่ไม่ใช้

                ดังนั้น แม้ว่าจะไม่ห้ามใช้ในคนอ้วน แต่ก็ควรเพิ่มความระมัดระวังในการเลือกสูตรยาคุมที่เหมาะสม หรืออาจพิจารณาทางเลือกอื่นที่ปลอดภัยกว่า โดยเฉพาะถ้ามีค่า BMI > 35 kg/m²

                นอกจากนี้ ผู้ที่มีโรคประจำตัว, ผู้ที่สูบบุหรี่และมีอายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป, ผู้ที่ต้องการใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น ๆ นอกเหนือจากการคุมกำเนิด ก็ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ด้วยนะคะ

 

                “โกวานา” เป็นยาคุมสูตรเดียวกันกับ “ไกเนรา” (Gynera) แต่ผลิตภายในประเทศ โดยห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล โรงงานเภสัชกรรมพอนด์เคมีคอล ประเทศไทย (POND’S Chemical Thailand R.O.P.) และจัดจำหน่ายโดยบริษัท มาซา แลบ จำกัด (MASA Lab Co.,Ltd.) มีราคา 90 – 120 บาทโดยประมาณค่ะ

 

 

เอกสารอ้างอิง

1. FSRH Guideline: Combined Hormonal Contraception. Faculty of Sexual & Reproductive Healthcare, January 2019. (Amended July 2023)
2. U.S. Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use. Centers for Disease Control and Prevention, 2016.
3. Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use, 5th edition. World Health Organization, 2015.