ในช่วงเทศกาลต่าง ๆ โดยเฉพาะเมื่อมีวันหยุดติดต่อกันหลายวัน สาว ๆ ที่เดินทางท่องเที่ยวหรือกลับบ้านที่ต่างจังหวัด อาจลืมพกยาคุมติดตัวไปด้วย แล้วควรจะทำอย่างไรดีล่ะเพื่อไม่ให้ประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดลดลง
ในบทความนี้จะแนะนำแนวทางแก้ไขสำหรับผู้ที่ลืมยาคุม “ลอร่า-35” (Laura-35) เมื่อไปต่างจังหวัดนะคะ
เพื่อให้มีผลคุมกำเนิดที่ต่อเนื่อง ก็ควรหาซื้อยาคุมแผงใหม่มารับประทานแทนแผงที่ลืมค่ะ
ซึ่งหากหาซื้อยี่ห้อเดิมไม่ได้ ก็มียาคุมสูตรเดียวกันอีกหลายยี่ห้อที่สามารถนำมาใช้แทน ดังที่เคยกล่าวไว้ในบทความ “หาซื้อ Laura-35 ไม่ได้… จะใช้อะไรแทน?!?”
การใช้ยาคุมยี่ห้อเดิม หรือยี่ห้ออื่นที่เป็นสูตรเดียวกัน นอกจากจะช่วยให้ยังคงคุณสมบัติพิเศษอื่น ๆ ดังเดิม (เช่น ผลในการต้านสิวจาก Cyproterone acetate ซึ่งถือเป็นจุดเด่นของ “ลอร่า-35”) ยังช่วยลดปัญหาเลือดออกกะปริบกะปรอย ที่อาจเกิดขึ้นเมื่อเปลี่ยนไปใช้ยาคุมที่มีปริมาณฮอร์โมนต่างกัน
แต่ยาคุมที่มีตัวยาสำคัญเหมือนกัน ก็อาจมีรูปแบบและวิธีใช้ที่แตกต่างได้ ยกตัวอย่างเช่น “พรีม 28” (Preme 28) หรือ “ซูซี่ 28” (Sucee 28) ซึ่งเป็นยาคุม 28 เม็ด ผู้ใช้จะต้องรับประทานตามลำดับจากเลข 1 ไปถึง 28 และเมื่อใช้หมดแผงแล้วก็ต่อแผงใหม่ในวันถัดมา
จึงต่างจาก “ลอร่า-35” ที่ผู้ใช้จะแกะเม็ดยามารับประทานตามตัวย่อของวันที่ระบุไว้ และเมื่อใช้ครบ 21 เม็ดแล้วก็จะเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อยาคุมแผงใหม่
หรือแม้ว่าจะเป็นยาคุม 21 เม็ดเหมือนกัน แต่สำหรับ “แดฟเน่ 35” (Dafne 35) ผู้ใช้จะต้องแกะเม็ดยามารับประทานวันละเม็ดตามลำดับจากเลข 1 ไปถึง 21 และแกะสติกเกอร์ที่ระบุตัวย่อของวันในสัปดาห์ โดยเลือกแถบที่ขึ้นต้นแถวตรงกับวันที่รับประทานเม็ดแรก มาติดไว้ที่ด้านบนของแผง เพื่อให้ง่ายต่อการตรวจสอบประจำวัน
แม้ว่ายาคุมต่างยี่ห้อที่มีตัวยาเหมือนกัน จะมีคุณสมบัติเท่าเทียมกัน และสามารถนำมาใช้แทนกันได้ทั้งหมด แต่หากเป็นไปได้ การลดความสับสนโดยใช้ยี่ห้อเดิม หรือเลือกยี่ห้อที่มีรูปแบบและวิธีการใช้ใกล้เคียงกัน น่าจะเป็นทางเลือกที่ดีกว่านะคะ โดยเฉพาะเมื่อไม่ได้ต้องการเปลี่ยนยี่ห้ออย่างถาวร
เมื่อหาซื้อยาคุมที่จะนำมาใช้แทนแผงที่ลืมพกมาได้แล้ว ถ้าไม่ได้มีการขาดยา ก็ให้รับประทานต่อวันละเม็ดตามปกติ
โดยจะรับประทานต่อเนื่องกันไปจนหมดแผงนี้ แล้วจึงเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อแผงถัดไปก็ได้ ซึ่งจำนวนเม็ดยาทั้งหมดที่ใช้ในรอบนี้ เมื่อรวมกันแล้วก็จะมีมากกว่า 21 เม็ด (จากแผงใหม่ 21 เม็ด + เม็ดยาที่รับประทานไปแล้วในแผงที่ลืม) แต่การใช้ฮอร์โมนต่อเนื่องกันนานกว่าปกติ ไม่ได้ลดประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ค่ะ
อย่างไรก็ตาม เมื่อมีการรับประทานยาคุมนานขึ้น ก็จะทำให้ประจำเดือนเลื่อนไปจากวันที่คาดไว้เดิม เพราะหากยังได้รับฮอร์โมนไปหล่อเลี้ยงอยู่อย่างต่อเนื่อง เยื่อบุโพรงมดลูกก็จะไม่เกิดการหลุดลอก จึงยังไม่มีประจำเดือนมานั่นเอง
แต่ประจำเดือนจะมาในช่วงที่เว้นว่าง 7 วันหลังใช้ยาคุมแผงใหม่หมดแล้วนะคะ โดยมักจะมาประมาณวันที่ 3 – 4 ของการเว้นว่าง หรือคลาดเคลื่อนเล็กน้อย
หากต้องการให้ประจำเดือนมาตามรอบเดิม ก็ให้รับประทานแผงใหม่โดยนับต่อจากแผงที่ลืมไปจนครบ 21 เม็ด จากนั้นจึงเว้นว่าง 7 วันค่ะ วิธีนี้ยังทำให้วันที่เริ่มต้นแผงใหม่ตรงกับวันเดียวกันของสัปดาห์เมื่อเทียบกับแผงเดิม และสามารถนำเม็ดยาที่เหลือจากทั้ง 2 แผง ที่รวมกันเป็น 21 เม็ด มาใช้ต่อในรอบถัดไปได้โดยไม่ต้องทิ้งให้สิ้นเปลืองอีกด้วยนะคะ
ยกตัวอย่างเช่น หากลืมนำยาคุม “ลอร่า-35” ไปด้วยเมื่อต้องเดินทางไปต่างจังหวัด และหาซื้อยี่ห้อเดิมไม่ได้ จึงใช้ “พรีม” (Preme) ซึ่งเป็นยาคุมสูตรเดียวกัน และมีรูปแบบการใช้คล้ายกัน มารับประทานแทน
ในกรณีที่ไม่ได้มีการขาดยา เป็นต้นว่า ผู้ใช้รับประทานยาคุมเม็ดล่าสุดของแผงเดิมในวันศุกร์ และต้องใช้ยาคุมแผงใหม่ต่อในวันเสาร์
เมื่อถึงเวลาที่ต้องรับประทานยาคุมในวันเสาร์ ก็ให้แกะเม็ดยาวันเสาร์ของ “พรีม” มารับประทาน และใช้ต่อวันละเม็ดไปจนหมดแผงแล้วจึงเว้นว่าง 7 วัน จากนั้นก็ซื้อ “ลอร่า-35” แผงใหม่มารับประทานต่อ
ส่วนยาคุม “ลอร่า-35” แผงเดิมที่ลืม ซึ่งเหลืออยู่ไม่เต็มแผง ก็ให้เก็บไว้เป็นยาคุมสำรอง เผื่อนำมาใช้แทนเม็ดยาที่อาเจียนออกมาหรือทำตกหล่นไปค่ะ
แต่ถ้าทราบจำนวนเม็ดยาที่ใช้ไปแล้ว เช่น จำได้ว่ารับประทาน “ลอร่า-35” แผงที่ลืมไปในวันพุธ, พฤหัสบดี และศุกร์ ติดต่อกันรวม 3 เม็ด ก็อาจรับประทาน “พรีม” ต่ออีก 18 เม็ด ตั้งแต่วันเสาร์ ไปจนถึงวันอังคารสุดท้ายของแผง เพื่อให้ครบ 21 เม็ด แล้วจึงเว้นว่าง 7 วันเป็นช่วงปลอดฮอร์โมนตามปกติ ในวันพุธ – พฤหัสบดี – ศุกร์ – เสาร์ – อาทิตย์ – จันทร์ – อังคาร
หลังเว้นว่างครบ 7 วันแล้ว ก็ต่อด้วยการรับประทานยาคุม “พรีม” ที่ยังเหลืออยู่ 3 เม็ดในวันพุธ – พฤหัสบดี – ศุกร์ และตั้งแต่วันเสาร์เป็นต้นไป ก็กลับไปใช้ยาคุม “ลอร่า-35” อีก 18 เม็ดที่เหลืออยู่ในแผงที่ลืม ซึ่งรวมกันแล้วก็จะครบ 21 เม็ดพอดี จากนั้นก็เว้นว่าง 7 วัน แล้วจึงซื้อยาคุม “ลอร่า-35” แผงใหม่มาใช้ต่อ
การรับประทานเม็ดยาฮอร์โมนของ “ลอร่า-35” สลับกับยาคุมสูตรเดียวกันยี่ห้ออื่น ไม่ว่าจะใช้ต่อเนื่องกัน 21 วันตามปกติ แล้วจึงเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อแผงใหม่ หรือจะใช้ติดต่อกันมากกว่า 21 วัน แล้วจึงเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อแผงใหม่ ก็ให้ผลคุมกำเนิดได้ไม่แตกต่างกันนะคะ
และแม้ว่าการสลับการใช้ยาคุมแผงใหม่กับแผงที่ลืม โดยใช้รวมกันรอบละ 21 เม็ด อาจดูยุ่งยากกว่าการทิ้งแผงที่ลืมแล้วใช้แผงใหม่แทนไปจนหมด แต่ก็ช่วยให้มีการใช้ยาคุมอย่างคุ้มค่า ไม่ต้องสิ้นเปลืองโดยใช่เหตุค่ะ
