เริ่มเผยแพร่
ปรับปรุงล่าสุด
ยาคุม “มาร์วีลอน” มี 2 รูปแบบ นั่นคือ “มาร์วีลอน” (Marvelon) ที่เป็นยาคุมแบบ 21 เม็ด และ “มาร์วีลอน 28” (Marvelon 28) ที่เป็นยาคุมแบบ 28 เม็ด
กล่องยาคุมของทั้ง 2 รูปแบบมีสีฟ้าเหมือนกัน จึงควรตรวจสอบให้มั่นใจก่อนซื้อว่าเป็นรูปแบบที่ต้องการหรือไม่นะคะ
ในครั้งก่อนได้กล่าวถึง “มาร์วีลอน” แบบ 21 เม็ดไปแล้ว ครั้งนี้จึงจะกล่าวถึง “มาร์วีลอน 28” ที่เป็นยาคุมแบบ 28 เม็ดบ้างค่ะ
เม็ดยาสีขาวขนาดใหญ่ ที่อยู่ลำดับที่ 1 – 21 ในแผงของ “มาร์วีลอน 28” เรียกว่า “เม็ดยาฮอร์โมน” โดยแต่ละเม็ดจะมีตัวยาฮอร์โมนเอสโตรเจนคือ Ethinyl estradiol 0.03 มิลลิกรัม และฮอร์โมนโปรเจสติน คือ Desogestrel 0.15 มิลลิกรัม
ส่วนเม็ดยาสีขาวขนาดเล็ก ที่อยู่ลำดับที่ 22 – 28 ในแผง เรียกว่า “เม็ดยาหลอก” เป็นเพียงเม็ดแป้ง ไม่มีตัวยาฮอร์โมนนะคะ ผู้ผลิตจัดทำมาไว้ให้รับประทานในช่วงปลอดฮอร์โมน เพื่อที่ผู้ใช้จะได้ไม่ลืมต่อยาคุมแผงใหม่ตามกำหนด
เนื่องจาก “เม็ดยาฮอร์โมน” มีปริมาณ Ethinyl estradiol น้อยกว่า 0.05 มิลลิกรัม จึงจัดให้ “มาร์วีลอน 28” เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม ประเภทฮอร์โมนต่ำ (Low dose pills) ดังนั้น ผลข้างเคียงจากเอสโตรเจน ไม่ว่าจะเป็นอาการคลื่นไส้, อาเจียน, ปวดศีรษะ, บวมน้ำ หรือการเกิดฝ้า ก็จะพบได้น้อยกว่ายาคุมประเภทฮอร์โมนสูง (High dose pills)
ส่วนโปรเจสตินรุ่นที่ 3 อย่าง Desogestrel แม้ว่าจะยังมีฤทธิ์แอนโดรเจนอยู่ แต่ก็ลดลงมากจากรุ่นก่อน ผลข้างเคียงเรื่องสิว, หน้ามัน หรือขนดก จึงพบได้น้อย
สำหรับผู้ที่อยู่ในเกณฑ์อ้วนมาก หรือมีค่าดัชนีมวลกาย (Body mass index; BMI) ตั้งแต่ 30 กิโลกรัมต่อตารางเมตรขึ้นไป การใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม มีความเสี่ยงที่จะเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ (Venous thromboembolism; VTE) ได้มากกว่าผู้ที่ไม่ใช้
โดยยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมที่ใช้ Desogestrel อาจเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดได้มากกว่า Levonorgestrel, Norethisterone หรือ Norgestimate
แม้หลาย ๆ แนวทางจะแนะนำว่า ถ้าไม่ได้มีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันร่วมด้วย ผู้ที่มีค่า BMI > 30 kg/m2 ก็ยังสามารถใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมได้ แต่ก็ควรเพิ่มความระมัดระวังให้มากขึ้น (ซึ่งบางแนวทางก็แนะนำให้พิจารณาทางเลือกอื่นที่ปลอดภัยกว่า ถ้ามีค่า BMI > 35 kg/m2)
ดังนั้น ผู้ที่มีโรคประจำตัว, ผู้ที่สูบบุหรี่ โดยเฉพาะถ้ามีอายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป, ผู้ที่ต้องการใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น ๆ นอกเหนือจากการคุมกำเนิด จึงควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้นะคะ
“มาร์วีลอน 28” เป็นยาคุมที่ผลิตในประเทศเนเธอร์แลนด์ ยาคุมรุ่นใหม่จะนำเข้ามาจำหน่ายในประเทศไทยโดย บริษัทออร์กานอน ประเทศไทย จำกัด (Organon Thailand Ltd.) และมีราคาแผงละ 115 – 135 บาท
อย่างไรก็ตาม ยาคุมรุ่นเดิมที่นำเข้าโดย บริษัท เอ็มเอสดี ประเทศไทย จำกัด (MSD Thailand Ltd.) และมีรูปแบบการใช้ไม่แตกต่างกัน แต่ราคาถูกกว่าประมาณ 10 บาท อาจยังมีตกค้างอยู่ในบางพื้นที่ ซึ่งหากว่ายังไม่หมดอายุ ก็สามารถใช้ได้เช่นกันค่ะ
มาร์วีลอน 28 (รูปแบบเดิม) |
มาร์วีลอน 28 (โฉมใหม่) |
เอกสารอ้างอิง
- FSRH Guideline: Combined Hormonal Contraception. Faculty of Sexual & Reproductive Healthcare, January 2019. (Amended July 2023)
- U.S. Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use. Centers for Disease Control and Prevention, 2016.
- Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use, 5th edition. World Health Organization, 2015.