- ลืมรับประทาน “ยาสมิน” ต่อเนื่องกัน 3 เม็ด แต่ยังไม่ถึง 72 ชั่วโมงนับจากเวลาที่ลืมเม็ดแรก
ยกตัวอย่างเช่น สมมติว่าเคยรับประทานยาคุมในเวลา 21.00 น. ของทุก ๆ วัน แต่ลืมและไม่ได้รับประทานในวันจันทร์, อังคาร และพุธ ถ้านึกได้ก่อนเวลา 21.00 น. ของวันพฤหัสบดี ก็จะถือว่าลืมรับประทาน 3 เม็ดต่อเนื่องกัน แต่ยังไม่ถึง 72 ชั่วโมง (นับจาก 21.00 น. ของวันจันทร์ ซึ่งเป็นเม็ดแรกที่ลืมรับประทานนั่นเอง)
วิธีแก้ไข ก็คือ ให้รับประทาน “เม็ดล่าสุดที่ลืม” ทันทีที่นึกได้ ส่วนอีก 2 เม็ดที่ลืมใช้ ให้ทิ้งไปได้เลย (หรือจะเก็บไว้เป็นเม็ดยาสำรองก็ได้ หากไม่กังวลว่าจะสับสนและใช้ผิด)
แล้วรอรับประทานเม็ดต่อไปตามเวลาปกติ
ตามตัวอย่างข้างต้นก็คือ ให้แกะ “เม็ดวันพุธ” มารับประทานทันที แล้วรอรับประทาน “เม็ดวันพฤหัสบดี” ในเวลา 21.00 น. ตามปกติ
ส่วน “เม็ดวันจันทร์” และ “เม็ดวันอังคาร” ที่ลืมรับประทานด้วยนั้น ก็ให้ทิ้งไปเลย หรืออาจเก็บไว้เป็นเม็ดยาสำรองเผื่อจำเป็นต้องใช้ก็ได้ค่ะ
ในเวลา 21.00 น. ของวันศุกร์และวันต่อ ๆ ไป ก็ให้รับประทานยาคุมวันละเม็ดตามลำดับไปจนกว่าจะหมดแผง จากนั้นก็เว้นว่าง 7 วันก่อนต่อยาคุมแผงถัดไป
โดยทั่วไป ประจำเดือนมักจะมาหลังจากหยุดใช้ยาไปแล้ว 2 – 3 วัน ดังนั้น การลืมรับประทานต่อเนื่องกันหลายวัน โดยเฉพาะ ถ้าเป็นการลืมในช่วงสัปดาห์สุดท้ายของแผง ก็อาจทำให้ประจำเดือนมาก่อนที่จะใช้ยาคุมหมด
ซึ่งหากเป็นเช่นนั้น เมื่อใช้ยาคุมแผงนี้หมดแล้ว แนะนำให้ต่อแผงใหม่โดยไม่ต้องเว้นว่าง 7 วันนะคะ
และในกรณีที่เม็ดยาที่ลืมนั้นเป็น 3 เม็ดสุดท้ายในแผง ให้รับประทาน “เม็ดล่าสุดที่ลืม” ทันทีที่นึกได้ แล้วต่อแผงใหม่ในวันนั้นเลย
ยกตัวอย่างในกรณีที่เวลารับประทานปกติคือ 21.00 น. หากเริ่มรับประทานเม็ดแรกของแผงนี้ในวันอังคาร สามเม็ดสุดท้ายของแผงก็จะต้องตรงกับเสาร์, อาทิตย์, จันทร์ ซึ่งถ้าลืมรับประทาน แล้วนึกขึ้นมาได้ในช่วงเช้าของวันอังคาร (ซึ่งควรจะเป็นวันแรกของการเว้นว่าง) ก็ให้รับประทาน “เม็ดวันจันทร์” ทันที
ส่วน “เม็ดวันเสาร์” และ “เม็ดวันอาทิตย์” ให้ทิ้งไป
เมื่อถึงเวลา 21.00 น. ของคืนนั้น ก็ให้เริ่มรับประทาน “เม็ดวันอังคาร” ของแผงใหม่ได้เลย โดยไม่ต้องเว้นว่าง 7 วันในรอบนี้ค่ะ
จากนั้น ก็ให้รับประทานยาคุมแผงใหม่ต่อเนื่องกันไปวันละเม็ดตามลำดับจนกว่าจะหมดแผง เมื่อหมดแผงใหม่แล้วจึงค่อยเว้นว่าง 7 วันก่อนต่อยาคุมแผงถัดไป
ถ้าเริ่มใช้ยาคุมแผงนี้ถูกต้อง หรือมีผลคุมกำเนิดจากยาคุมแผงนี้แล้ว ในกรณีที่ลืมรับประทาน “ยาสมิน” ต่อเนื่องกัน 3 เม็ด แต่ยังไม่ถึง 72 ชั่วโมงนับจากเม็ดแรกที่ลืม อ้างอิงจาก Selected practice recommendations for contraceptive use – 3rd edition; 2016 ซึ่งเป็นแนวทางขององค์การอนามัยโลก ถือว่ายังมีผลคุมกำเนิดต่อเนื่อง จึงสามารถมีเพศสัมพันธ์ได้ตามปกติ โดยไม่จำเป็นจะต้องใช้ถุงยางอนามัยหรือวิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ ร่วมด้วยนะคะ
อย่างไรก็ตาม อาจมีเลือดออกกะปริบกะปรอย หรือประจำเดือนมาไม่ปกติ (เช่น มาก่อนกำหนด หรือไม่มาเลย) อีกทั้งประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ลดลงเมื่อเทียบกับผู้ที่รับประทานตรงเวลาสม่ำเสมอ ดังนั้น ผู้ที่มักจะลืมรับประทานยาคุมอยู่บ่อยครั้ง จึงควรปรึกษาสูตินรีแพทย์เพื่อเปลี่ยนไปใช้วิธีคุมกำเนิดอื่น ๆ ที่เหมาะสมค่ะ
