เริ่มเผยแพร่ 5 กุมภาพันธ์ 2023
ปรับปรุงล่าสุด 27 กันยายน 2023
ถ้าเผลอเริ่มยาคุมแผงใหม่ไปแล้ว ทั้งที่รับประทานเม็ดแป้งในแผงเดิมยังไม่หมด จะส่งผลเสียใด ๆ หรือไม่ และควรแก้ไขอย่างไรดี
ยาคุมแบบ 28 เม็ดหลาย ๆ ยี่ห้อ จะมีทั้งเม็ดยาฮอร์โมนและเม็ดยาหลอกรวมกันอยู่ในแผง โดยยาคุมสูตร 21/7 จะมีเม็ดยาฮอร์โมน 21 เม็ดและเม็ดยาหลอก 7 เม็ด ส่วนยาคุมสูตร 24/4 ก็จะมีเม็ดยาฮอร์โมน 24 เม็ดและเม็ดยาหลอก 4 เม็ดนะคะ
เม็ดยาหลอก หรือที่บางคนเรียกว่าเม็ดแป้ง สำหรับยาคุมส่วนใหญ่จะไม่มีตัวยาใด ๆ อยู่ แต่บางยี่ห้อก็อาจมีตัวยาบำรุงเลือด Ferrous fumarate เพื่อชดเชยธาตุเหล็กที่สูญเสียไปกับประจำเดือน (สามารถอ่านเพิ่มเติมได้จากบทความเรื่อง ยาคุมบำรุงเลือด)
ไม่ว่าจะมีตัวยาเสริมธาตุเหล็กหรือไม่ก็ตาม แต่เม็ดยาหลอกไม่มีฤทธิ์ในการป้องกันการตั้งครรภ์ ผู้ผลิตจัดมาไว้ให้รับประทานในช่วงปลอดฮอร์โมน ก็เพื่อให้ผู้ใช้ไม่ลืมต่อยาคุมแผงใหม่ตามกำหนดค่ะ
ดังนั้น การที่ผู้ใช้รับประทานเม็ดยาหลอกไม่หมด แล้วไปเริ่มแผงใหม่ก่อนกำหนด ก็ไม่ได้ลดประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ จึงสามารถทิ้งแผงเดิม และใช้แผงใหม่ต่อไปตามปกติได้เลยนะคะ
แต่ถ้าเริ่มแผงใหม่โดยไม่ได้รับประทานเม็ดยาหลอกในแผงเดิมเลย หรือรับประทานเม็ดยาหลอกเพียง 1 – 2 วันแล้วก็ต่อแผงใหม่ อาจทำให้ประจำเดือนรอบนั้นขาดหายไป เนื่องจากเยื่อบุโพรงมดลูกได้รับฮอร์โมนอย่างต่อเนื่อง จึงไม่เกิดการหลุดลอกนั่นเอง
ซึ่งหากเริ่มแผงใหม่ก่อนกำหนดไปแล้ว ก็ไม่ต้องกังวลนะคะ เพราะแม้ว่าอาจทำให้ไม่มีประจำเดือนมาในรอบนี้ แต่เมื่อถึงช่วงเวลาที่รับประทานเม็ดยาหลอกในแผงใหม่ ประจำเดือนก็จะมาตามปกติ โดยมักจะมาตรงกับวันที่รับประทานเม็ดยาหลอกเม็ดที่ 3 หรือ 4 โดยประมาณเหมือนเดิมค่ะ
และเมื่อรับประทานยาคุมแผงใหม่ไปจนครบแผง 28 เม็ดแล้ว ก็ให้ต่อด้วยแผงถัดไป ไม่ต้องนำเม็ดยาหลอกในแผงที่ลืมมารับประทาน และไม่ต้องเว้นว่างเพิ่มเพื่อทดแทนเม็ดยาหลอกที่เคยข้ามไปครั้งก่อน เพราะหากมีช่วงปลอดฮอร์โมนนานเกินไป อาจทำให้ประสิทธิภาพในการคุมกำเนิดลดลง หรืออาจไม่มีผลป้องกันการตั้งครรภ์ที่ต่อเนื่อง
ซึ่งการที่ลืมว่ายังใช้เม็ดยาหลอกในแผงเดิมไม่หมด แล้วไปต่อแผงใหม่ก่อนกำหนดดังกล่าว ก็จะทำให้วันที่รับประทานเม็ดแรกของแผงถัด ๆ ไป ตรงกับวันที่เริ่มเม็ดแรกของยาคุมแผงล่าสุดนี้ด้วยค่ะ
ยกตัวอย่างเช่น ถ้าผู้ใช้ยาคุมสูตร 21/7 รับประทานยาคุมถึงเม็ดที่ 26 แล้ว วันถัดมากลับเริ่มรับประทานแผงใหม่ เพราะลืมว่ายังใช้แผงเดิมไม่หมด
ก็ไม่มีปัญหานะคะ ยังถือว่ามีผลคุมกำเนิดต่อเนื่อง และสามารถรับประทานยาคุมแผงใหม่ต่อวันละเม็ดไปตามปกติ ส่วนแผงเดิมที่เหลือเม็ดยาหลอกอยู่ 2 เม็ดนั้น ก็ให้ทิ้งไปได้เลย เพื่อไม่ให้สับสนจนอาจนำไปใช้ผิด
เมื่อรับประทานยาคุมแผงใหม่จนครบ 28 เม็ดแล้ว ก็ให้ต่อด้วยยาคุมแผงถัดไป โดยวันที่เริ่มรับประทานเม็ดแรกของแผง จะเปลี่ยนไปตามยาคุมแผงล่าสุดที่ใช้
นั่นคือ ถ้าแผงเดิมเริ่มเม็ดแรกตรงกับวันจันทร์ หากต่อแผงใหม่ตามกำหนด วันที่เริ่มแผงใหม่ก็ควรจะตรงกับวันจันทร์เช่นกัน
แต่ในเมื่อเริ่มแผงใหม่ตรงกับวันที่ควรรับประทานเม็ดที่ 27 ของแผงเดิม ซึ่งตรงกับวันเสาร์ ก็จะทำให้รอบการใช้เปลี่ยนไป กลายเป็นว่าจะได้รับประทานเม็ดสุดท้ายของแผงใหม่ในวันศุกร์ และเริ่มเม็ดแรกของแผงถัด ๆ ไปตรงกับวันเสาร์ค่ะ
