คุณผู้อ่านอาจคุ้นหู, คุ้นตา หรือเคยรับประทาน “เบลสิด” ซึ่งเป็นยาลดกรดชนิดน้ำของ “บริษัทไบโอฟาร์ม เคมิคัลส์ จำกัด” มาบ้างแล้ว เนื่องจากมีการใช้ในโรงพยาบาลและร้านยามานาน อีกทั้งในปัจจุบันก็มีวางจำหน่ายอยู่ในร้านสะดวกซื้อหลายแห่ง
แต่เคยสังเกตหรือไม่คะว่า ยาน้ำลดกรดยี่ห้อนี้มีทั้งแบบฉลากสีเขียวและฉลากสีน้ำเงิน
โดยขวดที่มีฉลากสีเขียว ใช้ชื่อว่า “เบลสิด” (Belcid) หรือชื่อเต็ม ๆ ตามที่มีการจดทะเบียนตำรับยาว่า “เบลสิด ซัสเพนชั่น” (Belcid suspension) ส่วนขวดที่มีฉลากสีน้ำเงิน ใช้ชื่อว่า “เบลสิด ฟอร์ท” (Belcid forte)
ทั้งคู่มีราคาเท่ากันค่ะ แต่ขึ้นทะเบียนในกลุ่มยาที่ต่างกัน และมีปริมาณตัวยาสำคัญที่แตกต่างกันเล็กน้อย
สำหรับ “เบลสิด” หรือเบลสิดฉลากสีเขียว จัดอยู่ในกลุ่ม “ยาบรรจุเสร็จที่มิใช่ยาอันตรายหรือยาควบคุมพิเศษ” ซึ่งจำหน่ายได้เฉพาะในสถานที่ที่ได้รับอนุญาตให้ขายยาแผนปัจจุบัน
ส่วน “เบลสิด ฟอร์ท” หรือเบลสิดฉลากสีน้ำเงิน จัดอยู่ในกลุ่ม “ยาสามัญประจำบ้าน” ซึ่งสามารถจำหน่ายในร้านชำหรือร้านสะดวกซื้อได้
นอกจากจะต้องแสดงข้อความด้วยตัวอักษรสีเขียวในกรอบสี่เหลี่ยมว่า “ยาสามัญประจำบ้าน” ในฉลากยาแล้ว ปริมาณตัวยาสำคัญของ “เบลสิด ฟอร์ท” ก็ระบุเป็นต่อ 5 มิลลิลิตร (หรือเท่ากับ 1 ช้อนชา) ซึ่งเป็นไปตามหลักเกณฑ์ของการแสดงข้อมูลในฉลากสำหรับยาสามัญประจำบ้าน
ในขณะที่ “เบลสิด” จะแสดงปริมาณตัวยาสำคัญต่อ 15 มิลลิลิตร (หรือเท่ากับ 1 ช้อนโต๊ะ)
อย่างไรก็ตาม เมื่อปรับให้เป็นหน่วยเดียวกัน ก็จะสามารถเปรียบเทียบปริมาณตัวยาสำคัญได้ง่ายขึ้น ดังนี้
ตัวยาสำคัญ |
ปริมาณยา (มิลลิกรัม) ต่อ 15 มิลลิลิตร |
|
เบลสิด |
เบลสิด ฟอร์ท |
|
อะลูมิเนียม ไฮดรอกไซด์ |
918 |
918 |
แมกนีเซียม ไฮดรอกไซด์ |
300 |
330 |
ไซเมธิโคน |
60 |
90 |
อะลูมิเนียม ไฮดรอกไซด์ และ แมกนีเซียม ไฮดรอกไซด์ เป็นยาลดกรดที่ดูดซึมเข้ากระแสเลือดได้น้อย จึงไม่รบกวนสมดุลกรดด่างในร่างกาย ซึ่งการนำตัวยาทั้งสองมาใช้ร่วมกัน จะช่วยลดผลข้างเคียงของกันและกัน (ท้องผูกจาก อะลูมิเนียม ไฮดรอกไซด์ และท้องเสียจาก แมกนีเซียม ไฮดรอกไซด์) อีกทั้งสามารถบรรเทาอาการปวดท้อง แสบท้อง ได้เร็วและนาน กว่าการใช้ตัวยาเดี่ยว ๆ
ส่วน ไซเมธิโคน เป็นยาขับลม จึงช่วยบรรเทาอาการจุกเสียด แน่นท้อง ท้องอืด ท้องเฟ้อ เนื่องจากการมีแก๊สในทางเดินอาหารมากเกินไป
จากตาราง จะเห็นว่าทั้ง “เบลสิด” และ “เบลสิด ฟอร์ท” มีตัวยาสำคัญ 3 ชนิดเหมือนกัน (ต่างจากกรณีของ “แอนตาซิล เยล” และ “แอนตาซิล เยล เฮช เฮช”) แต่มี แมกนีเซียม ไฮดรอกไซด์ และ ไซเมธิโคน ไม่เท่ากัน
โดยเฉพาะสัดส่วนของ ไซเมธิโคน ที่เพิ่มขึ้นอย่างชัดเจน จึงอาจถือได้ว่า “เบลสิด ฟอร์ท” ก็คือ “เบลสิด” ซึ่งมีปริมาณยาขับลมที่เข้มข้นนั่นเองนะคะ
ด้วยมีความเข้มงวดในการควบคุมที่แตกต่างกันตามประเภทของยา ร้านชำหรือร้านสะดวกซื้อจึงจำหน่ายได้เฉพาะ “เบลสิด ฟอร์ท” เท่านั้น ในขณะที่ร้านยาซึ่งได้รับอนุญาตให้ขายยาแผนปัจจุบันสามารถใช้ได้ทั้งคู่
อย่างไรก็ตาม เนื่องจากคุณสมบัติในการลดกรดที่ไม่แตกต่างกันมากนัก จึงสามารถใช้ “เบลสิด” หรือ “เบลสิด ฟอร์ท” ทดแทนกันได้ค่ะ
อีกทั้ง ไม่จำเป็นจะต้องใช้ยาขับลมอื่น ๆ ร่วมด้วย เนื่องจากมีส่วนผสมของ ไซเมธิโคน อยู่แล้วนั่นเอง