เริ่มเผยแพร่
ปรับปรุงล่าสุด
ยาคุมยี่ห้อนี้มีอยู่ด้วยกัน 2 รูปแบบนะคะ นอกจาก “มินนี่” (Minny) ที่เป็นยาคุมแบบ 21 เม็ด ซึ่งได้กล่าวถึงไปแล้วในบทความก่อน ก็ยังมี “มินนี่ 28” (Minny 28) ที่เป็นยาคุมแบบ 28 เม็ด ซึ่งจะได้กล่าวถึงในครั้งนี้นั่นเอง
เม็ดยาสีขาวขนาดใหญ่ในแผงของ “มินนี่ 28” (Minny 28) เรียกว่า “เม็ดยาฮอร์โมน” ซึ่งแต่ละเม็ดจะมีตัวยาฮอร์โมนเอสโตรเจน คือ Ethinyl estradiol อยู่ 0.02 มิลลิกรัม และมีฮอร์โมนโปรเจสติน คือ Desogestrel อยู่ 0.15 มิลลิกรัม
ส่วนเม็ดยาสีขาวขนาดเล็กในแผง จะเรียกว่า “เม็ดยาหลอก” ซึ่งไม่มีฮอร์โมนค่ะ เป็นเพียงเม็ดแป้งที่ผู้ผลิตจัดทำไว้ให้รับประทานในช่วงปลอดฮอร์โมน เพื่อที่ผู้ใช้จะได้ไม่ลืมต่อยาคุมแผงใหม่ตามกำหนด
“มินนี่ 28” เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม ประเภทฮอร์โมนต่ำมาก (Ultra low dose pills) เพราะปริมาณของ Ethinyl estradiol ใน “เม็ดยาฮอร์โมน” มีไม่เกิน 0.02 มิลลิกรัม จุดเด่นของยาคุมประเภทนี้ก็คือ ผลข้างเคียงจากเอสโตรเจน ไม่ว่าจะเป็นอาการคลื่นไส้, อาเจียน, ปวดศีรษะ, บวมน้ำ หรือการเกิดฝ้า จะพบได้น้อยมาก
แต่ก็อาจพบปัญหาเลือดออกกะปริบกะปรอยได้ค่ะ โดยเฉพาะถ้ารับประทานไม่ตรงเวลาสม่ำเสมอ
ส่วนโปรเจสตินรุ่นที่ 3 อย่าง Desogestrel แม้ว่าจะยังมีฤทธิ์แอนโดรเจนอยู่ แต่ก็ลดลงมากจากรุ่นก่อน ผลข้างเคียงเรื่องสิว, หน้ามัน หรือขนดก จึงพบได้น้อยเช่นกัน
ข้อมูลที่มีในปัจจุบันชี้ว่า ภาวะน้ำหนักเกิน หรือการมีค่าดัชนีมวลกาย (Body mass index; BMI) ตั้งแต่ 25 กิโลกรัมต่อตารางเมตรขึ้นไป ไม่ได้ส่งผลต่อประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์ของยาเม็ดคุมกำเนิด หากรับประทานถูกต้องและตรงเวลาสม่ำเสมอ
ดังนั้น ผู้ที่มีน้ำหนักมาก หรือมีค่าดัชนีมวลกายเกินเกณฑ์ ก็สามารถใช้ “มินนี่ 28” ได้ โดยไม่ต้องกังวลเรื่องของประสิทธิภาพนะคะ
อย่างไรก็ตาม สำหรับผู้ที่อยู่ในเกณฑ์อ้วนมาก หรือมีค่าดัชนีมวลกาย (Body mass index; BMI) ตั้งแต่ 30 กิโลกรัมต่อตารางเมตรขึ้นไป การใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม มีความเสี่ยงที่จะเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดดำ (Venous thromboembolism; VTE) ได้มากกว่าผู้ที่ไม่ใช้
แม้หลาย ๆ แนวทางจะแนะนำว่า ถ้าไม่ได้มีปัจจัยเสี่ยงอื่น ๆ ของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันร่วมด้วย ผู้ที่มีค่า BMI > 30 kg/m2 ก็ยังสามารถใช้ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมได้ แต่ก็ควรเพิ่มความระมัดระวังให้มากขึ้น
ซึ่งบางแนวทางก็แนะนำให้พิจารณาทางเลือกอื่นที่ปลอดภัยกว่า ถ้ามีค่า BMI > 35 kg/m2
ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมที่ใช้ Desogestrel อาจเพิ่มความเสี่ยงของการเกิดลิ่มเลือดอุดตันในหลอดเลือดได้มากกว่า Levonorgestrel, Norethisterone หรือ Norgestimate
แต่ถ้าเปรียบเทียบยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมที่ใช้โปรเจสตินตัวเดียวกัน สูตรที่ใช้ Ethinyl estradiol น้อยกว่า มีแนวโน้มว่าความเสี่ยงจะต่ำกว่า
ผู้ที่จะใช้ยาคุมฮอร์โมนรวมที่มี Ethinyl estradiol และ Desogestrel (หรือ ยาคุมสูตร EE/DSG) จึงอาจพิจารณา “มินนี่ 28” ซึ่งมี Ethinyl estradiol 0.02 มิลลิกรัม หากมีความกังวล หรือต้องการลดความเสี่ยงดังกล่าวค่ะ
แม้จะมีปริมาณฮอร์โมนเอสโตรเจนต่ำมาก แต่ก็ยังถือเป็นข้อจำกัดในผู้ที่ควรหลีกเลี่ยงหรือห้ามใช้ฮอร์โมนเอสโตรเจน เพราะอาจเพิ่มความเสี่ยงที่จะเกิดลิ่มเลือดอุดตันหลอดเลือดดำ, เนื้องอกหรือมะเร็งบางชนิดที่สัมพันธ์กับฮอร์โมนเพศ หรือการเสียชีวิตด้วยโรคหลอดเลือดสมอง/โรคกล้ามเนื้อหัวใจขาดเลือด
และการใช้ร่วมกับยาหรือสมุนไพรบางอย่าง ก็อาจลดประสิทธิภาพในการป้องกันการตั้งครรภ์
ดังนั้น ผู้ที่มีโรคประจำตัว, ผู้ที่สูบบุหรี่ โดยเฉพาะถ้ามีอายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป, ผู้ที่ต้องการใช้เพื่อวัตถุประสงค์อื่น ๆ นอกเหนือจากการคุมกำเนิด หรือผู้ที่รับประทานยาหรือสมุนไพรใด ๆ อยู่ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้นะคะ
“มินนี่ 28” เป็นยาคุมสูตรเดียวกับ “เมอซิลอน 28” (Mercilon 28) แต่ผลิตภายในประเทศ โดยบริษัทไบโอแลป จำกัด (Biolab co.ltd) และจัดจำหน่ายโดยบริษัทไบโอฟาร์ม เคมิคัลส์ จำกัด (Biopharm chemicals co.ltd) มีราคาประมาณ 110 – 140 บาทค่ะ
เอกสารอ้างอิง
- FSRH Guideline: Combined Hormonal Contraception. Faculty of Sexual & Reproductive Healthcare, January 2019. (Amended July 2023)
- FSRH Guideline: Overweight, Obesity & Contraception. Faculty of Sexual & Reproductive Healthcare, April 2019.
- U.S. Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use. Centers for Disease Control and Prevention, 2016.
- Medical Eligibility Criteria for Contraceptive Use, 5th edition. World Health Organization, 2015.
