ดังที่ได้กล่าวไปแล้วในบทความเรื่อง อาเจียนหลังกินยาคุมรายเดือน และ อาเจียนหลังกินยาคุมฉุกเฉิน ว่าการอาเจียนภายหลังรับประทาน อาจลดประสิทธิภาพของยาคุมได้ แล้วสำหรับการถ่ายอุจจาระ โดยเฉพาะเมื่อถ่ายเหลวหรือถ่ายเป็นน้ำหลังกินยาคุมล่ะ จะลดประสิทธิภาพของยาคุมด้วยหรือไม่ และควรแก้ไขอย่างไรหรือเปล่า
ในบทความนี้ จะแยกแนวทางตามประเภทของยาคุม โดยแบ่งเป็น 3 กลุ่ม ดังนี้
- ยาคุมชนิดฮอร์โมนรวม หมายถึงยาคุมที่ตัวยาสำคัญมีทั้งฮอร์โมนเอสโตรเจนและฮอร์โมนโปรเจสติน ซึ่งยาคุมรายเดือนหลายยี่ห้อที่มีใช้กันอยู่ ส่วนใหญ่ก็เป็นยาคุมชนิดฮอร์โมนรวมนี่เอง โดยมีทั้งรูปแบบ 21 เม็ดและ 28 เม็ด
(อ่านต่อหน้า 2 เรื่อง ถ่ายเหลวหลังกินยาคุมรายเดือนชนิดฮอร์โมนรวม)
- ยาคุมชนิดฮอร์โมนเดี่ยว หรืออาจเรียกว่ายาคุมชนิดฮอร์โมนโปรเจสตินเดี่ยว เนื่องจากตัวยาสำคัญจะมีเฉพาะฮอร์โมนโปรเจสติน ไม่มีส่วนผสมของฮอร์โมนเอสโตรเจน ในปัจจุบัน มีจำหน่ายอยู่ในประเทศไทย 4 ยี่ห้อ ได้แก่ เอ็กซ์ลูตอน (Exluton), เดลิต้อน (Dailyton), ซีราเซท (Cerazette) และ สลินดา (Slinda)
(อ่านต่อหน้า 3 เรื่อง ถ่ายเหลวหลังกินยาคุมรายเดือนชนิดฮอร์โมนเดี่ยว)
- ยาคุมฉุกเฉิน โดยเจาะจงไปที่ยาคุมฉุกเฉินชนิดตัวยาลีโวนอร์เจสเทรล (Levonorgestrel) ซึ่งเป็นชนิดที่มีจำหน่ายอยู่ในประเทศไทย ทั้งรูปแบบ 2 เม็ด เช่น โพสตินอร์ (Postinor), มาดอนน่า (Madonna), แมรี่ พิงค์ (Mary pink), แอปคาร์ นอร์แพก (ABCA Norpak), เลดี้นอร์ (Ladynore), แจนนี่ (Janny), เอ-โพสน็อกซ์ (A-Posnox) และรูปแบบ 1 เม็ด เช่น เมเปิ้ล ฟอร์ท (Maple forte), แทนซี วัน (Tansy one), มาดอนน่าวัน (Madonna one), รีโวค-1.5 (Revoke-1.5), โพสต์ 1 ฟอร์ต (Post 1 forte)
(อ่านต่อหน้า 4 เรื่อง ถ่ายเหลวหลังกินยาคุมฉุกเฉิน)
เอกสารอ้างอิง
- FSRH Guideline: Combined Hormonal Contraception, January 2019 (Amended November 2020).
- U.S. Selected Practice Recommendations for Contraceptive Use, 2016.
- Selected Practice Recommendations for Contraceptive Use, 3rd edition. Geneva: World Health Organization; 2016.
- Gore JI, Surawicz C. Severe acute diarrhea. Gastroenterol Clin North Am. 2003 Dec;32(4):1249-67.
- FSRH Guideline: Progestogen-only Pills, August 2022 (Amened October 2022).
- Consumer Medicines Information (CMI) Summary – Slinda®
- FSRH Clinical Guidance: Drug Interactions with Hormonal Contraception, May 2022.
…ปรับปรุงข้อมูลล่าสุด 13 พฤศจิกายน 2565…